Działalność misyjna jezuitów rezydencji malborskiej w świetle wykazu konwertytów z lat 1662–1679

After the end of the Second Northern War t Malbork Jesuits were performing their Christian ministry in the area of the desolated Pomesanian diocese. The work was launched in extreme living conditions. They started they work immediately after ceasing military actions. The missionaries, preachers and operators were setting off for parishes which were abandoned during the war by secular clergy in Żuławy Malborskie (Werder), Prusy Górne (Oberland) and the borderlands with Lutheran Dutchy of Prussia. One of the major tasks of the Malbork Jesuits was recatholisation of diocese areas which was carried out by missionary work and religious convertions of the local dissidents (mainly Lutherans) to Catholicism. Thanks to the report entitled Series eorum Qui Societatis Jesu opera ab Anno Salutis 1662 ad 1678, Fidem Catholicam sunt amplexi in Polonia we can learn about their missionary work. The report was originally prepared for Sacred Congregation for the Propagation of the Faith in Rome. The source text is the subject of the analysis in this article.

Po zakończeniu II wojny północnej (1656– 1660) jezuici rezydencji malborskiej pełnili posługę duszpasterską na obszarze spustoszonej diecezji pomezańskiej. Pracę rozpoczęli niezwłocznie po zakończeniu działań wojennych w ekstremalnych warunkach bytowych. Misjonarze, kaznodzieje i operariusze wyruszali do opuszczonych przez duchowieństwo świeckie parafii na Żuławach Malborskich i w Prusach Górnych oraz na pograniczu z luterańskimi Prusami Książęcymi. Jednym z głównych zadań jezuitów malborskich była rekatolizacja obszaru diecezji, której dokonywali poprzez pracę misyjną i konwersje na katolicyzm miejscowych innowierców, głównie luteran. Owoce pracy misyjnej jezuitów rezydencji malborskiej w latach 1662–1679 poznajemy dzięki tekstowi źródłowemu zatytułowanemu Series eorum Qui Societatis Jesu opera ab Anno Salutis 1662 ad 1678, Fidem Catholicam sunt amplexi in Polonia, który powstał w ramach sprawozdań Fructus Spiritualis przygotowywanych dla utworzonej w 1622 roku Kongregacji Propagandy Wiary w Rzymie. Jest on przedmiotem analizy w niniejszym artykule.