Rola stereotypów w percepcji miejsca a tożsamość mieszkańców w procesie rewitalizacji

The influence of stereotypes on the process of perception is widespread. Its importance, particularly regarding the perception of problematic space, is considerable. It is accompanied by a few additional mechanisms, such as projections, errors and effects associated. Their identification and ability to minimize their impact on the perception are the key challenges to deal effectively with this type of perceptual distortion. This paper presents the basic mechanisms of the impact of stereotypes on the processes of perception and the results of field studies reflecting described regularities. The main objective is to identify the mechanisms present in social perception of revitalized areas and the ability to cope with their negative consequences.

Przestrzeń miasta, dzielnicy, osiedla przyczynia się do budowania tożsamości społeczności lokalnej, stanowiąc istotny element kultury materialnej i niematerialnej. Jej postrzeganie, oprócz czynników obiektywnych, jak jakość i dostępność przestrzenna, jest uzależnione w dużej mierze od czynników subiektywnych, którymi są wzorce i sposoby korzystania z przestrzeni, relacje w niej nawiązywane czy odczucia i oczekiwania, jakie względem niej są formułowane. W toku procesu rewitalizacji i towarzyszącego mu włączenia społecznego możliwe jest wpływanie na procesy postrzegania przez mieszkańców otaczających ich miejsc. Szczególnie ważna jest w tym zakresie właściwa diagnoza. W niniejszym opracowaniu podjęto próbę wskazania sposobów identyfikacji społecznych mechanizmów postrzegania przestrzeni oraz związanych z nimi stereotypów i błędnych przekonań. Zaprezentowano metody badania społecznego oraz jego wyniki w odniesieniu do programowania działań rewitalizacyjnych na osiedlu Grunwaldzkim w Gnieźnie. Przestawiono także kluczowe metody z zakresu pracy ze stereotypami.