Śladami „skradzionego” mózgu. Fantastyczne fabuły w romanetach Jakuba Arbesa

The article is concerned with the generic specifics of the romaneto, a literary mode established by Czech writer Jakub Arbes, taking as its vantage point the way in which fantastic storylines operate within it. Arbes’s romanettos can be characterized by the interplay of gothic writing and science fiction. The study focuses on his most wellknown romanetto Newton’s Brain (Newtonův mozek). The analysis aims at a comparative investigation of the stolen brain motif related to the popular story of Einstein’s stolen brain and its literary repercussions.

Artykuł dotyczy wyznaczników romaneto – gatunku literackiego zapoczątkowanego przez czeskiego pisarza Jakuba Arbesa – przyjmując za punkt wyjścia sposób, w jaki rozwijają się w nim fantastyczne fabuły. Romaneta Arbesa charakteryzuje wzajemne oddziaływanie powieści gotyckiej i science fiction. Artykuł koncentruje się na najbardziej znanym romaneto Mózg Newtona (Newtonův mozek). Analiza skupia się na porównawczym rozpatrywaniu motywu ukradzionego mózgu w relacji do historii o ukradzionym mózgu Ensteina i jej literackich reperkusjach.