Вокативни форми на роднинските названия в народнопесенния фолклор от Ксантийско (дн. Гърция)

The paper presents the kinship names as vocatives, appearing in folk songs from the Xanthi region excerpted from two collections (Pomaki. The Muslims of Rodopi (1995) by P. Theoharidis and Dry me, Burn me… (2012) by E. Ushev). Various ways of addressing the mother, the daughter, the son and other relatives are presented in the research comprising the kinship names of persons with blood and non-blood relations. The excerpted material is dominated by the female part, as the greatest variety and frequency of use is observed in vocatives to the mother, which confirms the thesis of the cult of the Great Mother and of the strong respect towards motherhood in the region’s past. The research covers the majority of traditional kinship names in the region, including diminutive nouns typical of the Rhodope dialects. Various vocatives with interesting meanings are detected in kinship names of persons with non-blood relations, which complete the picture of the common Bulgarian kinship names.

Formy wołacza nazw określających stopień pokrewieństwa w pieśniach ludowych z regionu KsantiPrzedmiotem artykułu są formy wołacza nazw wyrażających stopień pokrewieństwa w pieśniach ludowych regionu Ksanti opublikowanych w dwóch opracowaniach (Pomacy. Muzułmanie Rodopów (1995) P. Theoharidisa i Wysusz mnie, spal mnie... (2012) E. Usheva). Zaprezentowano w nim rozmaite sposoby zwracania się do matki, córki, syna i innych krewnych. Zbadano nazwy osób spokrewnionych oraz nazwy osób będących w relacji powinowactwa. Okazuje się, że wśród badanych nazw przewagę mają formacje żeńskie. Największą rozmaitością i frekwencją charakteryzują się zwroty do matki, co potwierdza tezę o kulcie Wielkiej Matki, a także świadczy o wielkim uznaniu i poszanowaniu dla macierzyństwa. Wśród zbadanej dużej części nazw stopni pokrewieństwa wyróżniają się typowe dla gwar rodopskich deminutywne formy rzeczownikowe. W grupie nazw osób będących w relacji powinowactwa znajdują się rozmaite formy wołacza o interesującej semantyce, które uzupełniają obraz bułgarskiej terminologii rodzinnej.