The Portrayal of National Identity in the Films of Małgorzata Szumowska

The Portrayal of National Identity in the Films of Małgorzata SzumowskaMałgorzata Szumowska is without a doubt one of a few Polish directors who has managed to distinguish herself on the European film market. Although, Szumowska is a cosmopolitan (in Ulf Hannerz’s terms), she does not forget about her Polish origins. On the contrary, she emphasizes contemporary Polish identity of her protagonists and Polishness in itself but does it from the external perspective. In her feature films, Małgorzata Szumowska defines Polish identity, according to Antonina Kłoskowska’s theory, as a phenomenon which always exists in a specific social and cultural context. From this perspective, Polishness is constantly negotiated and renegotiated by film protagonists. The author will distinguish three categories through which the director defines Polishness, these are: cultural trauma, national character and modern Catholic religiousness. These categories will be analyzed on the basis of specific examples. An applied methodological approach relies on cultural poetics assumptions, also known as new historicism. Portret tożsamości narodowej w filmach Małgorzaty SzumowskiejNiewątpliwie Małgorzacie Szumowskiej jako jednej z niewielu polskich reżyserek udało się przebić na europejskim rynku filmowym. Chociaż Szumowska może być uznana za kosmopolitkę (w rozumieniu Ulfa Hannerza), to nie zapomina ona o swoich polskich korzeniach. Przeciwnie, w swoich filmach podkreśla zainteresowanie współczesną Polską i polskością, ale czyni to niejako z perspektywy „zewnętrznej”. Wykorzystując teorię tożsamości narodowej autorstwa Antoniny Kłoskowskiej, autor wskazuje, że Szumowska w swoich filmach fabularnych postrzega tożsamość narodową jako fenomen obecny zawsze w określonych warunkach społeczno-kulturowych. W tym ujęciu polskość jest nieustannie negocjowana i renegocjowana przez filmowych protagonistów. Autor wyróżnia trzy kategorie, poprzez które reżyserka określa polskość: traumę kulturową, charakter narodowy oraz religię katolicką, które analizuje na konkretnych filmowych przykładach. Zastosowane podejście metodologiczne wykorzystuje postulaty poetyki kulturowej zwanej również nowym historyzmem.