Od Rzeczypospolitej szlacheckiej do IV RP. Krótki przegląd polskiej mitologii założycielskiej

From The Noble Republic of Poland to the Fourth Republic: a Short Review of Polish Founding MythsThere is one type of political myths returning especially often in the Polish political space. This type of myth, founding myth, gains a lot of followers especially during social crises. The main aim of this article is to remind the most popular Polish founding myths together with their historical context. Moreover, a comparison of the past political myths function with their latest variation, the so-called “Fourth Republic of Poland” founding myths, was described. In the summary section, a special attention is devoted to the danger related with using the founding myths for particular motivated political interests. Od Rzeczypospolitej szlacheckiej do IV RP. Krótki przegląd polskiej mitologii założycielskiejIstnieje jeden typ mitów politycznych szczególnie często powracający w różnorodnej konfiguracji w polskiej przestrzeni politycznej. Mowa tutaj o micie założycielskim, który, co zresztą symptomatyczne, zyskuje sobie sympatyków i wyznawców w chwilach mniej lub bardziej głębokich kryzysów społecznych. Niniejszy artykuł ma na celu z jednej strony przypomnienie najpopularniejszych polskich mitów założycielskich wraz z ich historycznym kontekstem. Z drugiej zaś dokonanie porównania funkcji minionych politycznych mitów z ich najnowszą odsłoną w postaci mitów założycielskich tzw. IV Rzeczypospolitej. W podsumowaniu artykułu zwracam również uwagę na niebezpieczeństwo związane z wykorzystywaniem mitów założycielskich przez partykularnie motywowane interesy polityczne.