Międzynarodowa pozycja inwestycyjna nowych krajów Unii Europejskiej doświadczenia integracji i kryzysu

Foreign financing of the economy is one of the important issues discussed in the social and economic debates. On one hand, transition economies, due to the shortage of domestic accumulation, were forced to co-finance their development with foreign capital, on the other hand, excessive involvement of foreign capital may increase the vulnerability to financial crises. In particular, recent financial crisis has shown the sensitivity of the EU economies to financial shocks and highlighted the need to monitoring the scale of external imbalances. The aim of the article is to examine the level of security of financing economies of the new EU countries with foreign capital, by analyzing the scale and structure of their International Investment Position and Foreign Debt. The study, covering the period 2004–2013, was based on the data derived from Eurostat.

Zagraniczne finansowanie gospodarki jest jednym z istotnych problemów poruszanych w debatach społecznych i ekonomicznych. Z jednej strony kraje transformacji systemowej, ze względu na niedobory akumulacji krajowej, zmuszone były finansować swój rozwój po części kapitałem zagranicznym; z drugiej – nadmierne zaangażowanie kapitału zagranicznego może zwiększać ryzyko gospodarcze oraz podatność kraju na kryzysy finansowe. Szczególnie ostatnie lata pokazały wrażliwość gospodarek Unii Europejskiej na szoki finansowe i uwypukliły potrzebę monitorowania skali ich nierównowagi zewnętrznej, w tym finansowej. Celem artykułu jest określenie poziomu bezpieczeństwa finansowania gospodarek nowych krajów UE kapitałem ze źródeł zagranicznych. Analizę przeprowadzono w oparciu o wielkość i strukturę międzynarodowej pozycji inwestycyjnej oraz wskaźniki zadłużenia zagranicznego netto i brutto. Dla zachowania porównywalności danych badanie wykonano na podstawie danych pochodzących z bazy Eurostat. Zakres czasowy analizy (tj. lata 2004–2013) pozwolił zbadać zmiany, jakie zaszły w trakcie pierwszej dekady członkostwa w Unii, szczególnie te wywołane kryzysem finansowym.