Heteroptera occurring on Achillea milefolium L.

In the years 1977- 1979 and 2000 the bugs (Heteroptera) were collected from yarrow, well-known herbaceous plant. lt turned out that the bugs made up to 30% on average of all arthropods collected from yarrow. The most numerous were phytophagous bugs (79-96%), among them the known pest of genera Lygus and Plagiognathus. Among zoophagous bugs the most numerous were genera Nabis and Orius. Both of phytophagous and zoophagous bugs of these genera had their life cycle on yarrow. For comparison Heteroptera from yarrow growing in the wild were also collected.

Krwawnik (Achillea milefolium) jest rośliną wieloletnią należącą do rodziny złożonych, zwanych też astrowatymi (Compositae, Asteraceae). Krwawnik rośnie dziko w całej Europie, na Syberii, w rejonach Kaukazu i Himalajów oraz jako zawleczony-w Ameryce Płn., Nowej Zelandii i płd. Australii. W Polsce krwawnik rośnie dziko: na łąkach, miedzach, pastwiskach, przy drogach i brzegach lasów. Ponadto w Polsce krwawnik jest rośliną uprawną, ze względu na jej właściwości lecznicze. Ziele krwawnika stosowane jest jako środek przeciwkrwotoczny, wzmacniający, pobudzający apetyt oraz w schorzeniach wątroby i dróg żółciowych. Jest to ważna roślina lecznicza, powszechnie stosowana w medycynie. W związku z tym wyniki wieloletnich badań prowadzonych nad występowaniem pluskwiaków różnoskrzydłych (Heteroptera) na Achillea milefolium wydają się interesujące, a jednocześnie mogą być przydatne w uprawie polowej tej rośliny. Okazało się bowiem, że Heteroptera stanowiły od 29,3 do 34,3% całego zebranego materiału głównie entomologicznego (choć zdarzały się również pojedyncze pajęczaki). Pluskwiaki zbierano na uprawach krwawnika w latach 1977-1979 w Plewiskach k. Poznania oraz w 2000 r. w Gostyniu w woj. wielkopolskim. Ogółem zebrano 2173 osobniki, z których wyodrębniono 33 gatunki należące do 6 rodzin (Pentatomidae, Rhopalidae, Lygaeidae, Nabidae, Antocoridae i Miridae). Najliczniej występowały pluskwiaki roślinożerne (79-95%), i to głównie z rodziny Miridae. Przy czym wśród fitofagów obserwowano liczne występowanie znanych polifagicznych szkodników zwłaszcza z rodzaju Lygus i Plagiognathus oraz gatunek Megalocoleus molliculus (Fall.), które na tej roślinie przechodziły także cykl rozwojowy. Na uwagę zasługują zebrane z krwawnika pluskwiaki drapieżne z rodziny Nabidae: Nabis ferus L. i N. pseudoferus Rm. (i ich larwy) oraz z rodziny Anthocoridae: Orius minutus L. i O. niger (Wff.) oraz Orius spp. - larwy. Występowanie na krwawniku larw wymienionych wyżej gatunków wskazuje na to, że przechodziły one na tej roślinie cykl rozwojowy. Pluskwiaki te stanowiły w poszczególnych latach badań od 5,2 do 20,9% całego materiału heteropterologicznego. Dla porównania zbierano również Heteroptera z roślin krwawnika dzikorosnącego. Analiza zebranego materiału heteropterologicznego nie wykazała istotnych różnic. Nie badano uszkodzeń powodowanych przez pluskwiaki na krwawniku. Biorąc pod uwagę jednak tak liczne występowanie fitofagicznych pluskwiaków na tej roślinie, w tym tak znanych szkodników jak zmieniki (Lygus spp.), należy przypuszczać, że takie uszkodzenia są, jednak albo nie zostały dostrzeżone przez plantatorów krwawnika, albo były przypisywane innym szkodnikom np. mszycom.