OBRAZY PRZYWÓDZTWA POLITYCZNEGO NA POZIOMIE REGIONALNYM

Artykuł jest próbą diagnozy aktualnego charakteru przywództwa politycznego w województwie łódzkim. Jego celem jest opis motywacji i strategii dotyczących wykonywania swojego mandatu i działań podejmowanych przez radnych sejmiku województwa łódzkiego. Problem ten charakteryzowany jest na gruncie przemian dokonujących się we współczesnej Europie, z naciskiem na ich instytucjonalny wymiar w postaci ewolucji struktur Unii Europejskiej i unijnej polityki regionalnej. Zmienia się nie tylko postrzeganie regionów w Europie (stopniowy wzrost ich autonomii), ale też rola władz w regionie. Polega to na odchodzeniu od tradycyjnego modelu przywództwa (bossy) w kierunku New Public Management. W artykule odnoszę się do teoretycznego ujęcia przywództwa, które włącza do analizy przywództwa zmienne kontekstowe i sytuacyjne. Za ważne uważam również założenie, iż przywództwo ma charakter oddolny (jest nadawane, pochodzi od społeczności np. regionalnej, lokalnej) i jest konsekwencją akceptacji grupy w imieniu której jest sprawowane. Dlatego przywiązuje również wagę do widoczności (visibility) lidera i jego relacji z otoczeniem (wewnętrznym i zewnętrznym). Próba rekonstrukcji charakteru przywództwa jest moim zdaniem kluczowa dla ustalenie tego, czy istnieje spójna wizja rozwoju regionu wśród przywódców politycznych na szczeblu województwa. W artykule odnoszę się do badań, które przeprowadziłem wśród radnych sejmiku województwa łódzkiego II kadencji oraz wśród członków zarządu województwa łódzkiego. Kadencja ta rozpoczęła się 2002 roku i trwała 4 lata. Zastosowaną metodą był pogłębiony wywiad swobodny, koncentrujący się na zagadnieniach przywództwa, roli i cechach radnego oraz powiązań regionu i polityki regionalnej z zagadnieniami integracji europejskiej. Ogółem przeprowadziłem 14 wywiadów; było to 13 wywiadów z radnymi sejmiku wojewódzkiego oraz 1 wywiad z członkiem zarządu województwa, który nie był radnym sejmiku (został powołany na funkcję w zarządzie w wyniku głosowaniu). Radni, z którymi przeprowadziłem wywiady stanowili blisko 40% składu osobowego sejmiku II kadencji (w sejmiku zasiadało 36 radnych); reprezentowali oni wszystkie kluby będące w sejmiku. Ponadto do badania dobierałem osoby, które pełniły w sejmiku istotne funkcje, takie jak: zasiadanie w zarządzie województwa, przewodniczenie komisjom sejmiku, nadzorowanie jednostek pozostających pod nadzorem sejmiku (WFOŚ). Przeprowadzone wywiady nie upoważniają do stwierdzenia, że mamy do czynienia z silnym regionalnym przywództwem i przywódcami regionalnymi w samorządowych władzach województwa. Jest to konsekwencja m.in.: anonimowości regionalnych polityków, dwuwładzy w regionie, braku tożsamości regionalnej w województwie łódzkim i problemów związanych z decentralizacją. Proces budowy i kreacji przywództwa politycznego w regionie łódzkim jest wciąż w fazie tworzenia go.