Fringe belt analysis: a method for confirming the establishment of the historical boundaries of Rabat

Fringe belt, czyli rozlegle obszary o małej gęstości zabudowy i znacznej ilości przestrzeni otwartych przeznaczonych pod zagospodarowanie instytucjonalne, stanowią ważny morfologiczny element krajobrazu miast. Rabat, stolica Maroka, w 2012 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO pod nazwą „Rabat – nowoczesna stolica i historyczne miasto”, jako że reprezentuje model planowania nowoczesnego zintegrowany z historycznym jądrem osadniczym. Niemniej kryterium (v) – przyznawane wybitnym przykładom tradycyjnego osadnictwa, reprezentującego kulturę (lub kultury) lub interakcję człowieka z otoczeniem – zostało uznane za podstawę odrzucenia nominacji Rabatu, który według raportu ICOMOS jest zdefragmentowany przestrzennie i wykazuje brak związku między zabudową a środowiskiem. Mając na uwadze powyższe, artykuł prezentuje Kasbah of Oudayas, unikalną i wyróżniającą się historyczną jednostkę osadniczą, będącą zaprzeczeniem przykładów zaprezentowanych w 2012 roku.Celem opracowania jest zbadanie rozwoju przestrzennego Rabatu w różnych okresach morfologicznych w celu ustalenia, czy fringe belts mogą ujawnić historyczne obszary, w obrębie których miasto ewoluowało w czasie. Artykuł jest także próbą zrozumienia, w jaki sposób fringe belts mogą przyczynić się do uznania Kasbah of Oudayas za pierwsze islamskie jądro osadnicze stolicy. Autorzy wyrażają nadzieję, że niniejsze opracowanie może okazać się pomocne tak dla naukowców, jak i praktyków w dziedzinie morfologii miast i dziedzictwa kulturowego; dostarczyć wskazówki, w jaki sposób badać wyjątkowe historyczne jednostki osadnicze oraz uwyraźnić ich architektoniczne, historyczne i kulturowe wartości; wykazać, w jaki sposób zastosowanie i upowszechnianie wskazanej metodologii może otworzyć nowe perspektywy dla badań z zakresu morfologii miast.

Fringe belts, extensive areas of low density and wide open spaces designated for institutional use, are a morphological element in the urban landscape. Rabat, capital of Morocco, conceived during the French protectorate, received in 2012, a UNESCO World Heritage title for representing a modern urban planning model that integrates an open space system with its historical nucleus. Nonetheless, criterion (v) – to be an outstanding example of a traditional human settlement, which is representative of a culture (or cultures), or human interaction with the environment – was deemed grounds for rejecting Rabat’s nomination because the candidate presented seemed to be fragmented and showed a lack of a relationship between property and environment, according to the ICOMOS report. This study considers the Kasbah of Oudayas to be a unique and outstanding example of a traditional human settlement, in contrast to those cases presented in 2012. The aim of this study is to investigate the evolution of urban Rabat according to the morphological periods of development, in order to, ascertain whether or not the fringe belts can reveal the historic areas in which the city has evolved over time. It also seeks to understand how fringe belts may contribute to confirming the Kasbah of Oudayas as the first Islamic urban nucleus in the capital. As such, it is hoped that the paper may: assist practitioners and academics in the fields of urban morphology and heritage; provide initial insights into how to investigate outstanding traditional human settlements; reveal the architectural, historical and cultural value of such sites; demonstrate how the application and dissemination of a methodology may open new perspectives for studies on the subject.