On not Yielding to Temptation

Fenomen ulegania pokusie doczekał się wielu opracowań na gruncie badań etnograficznych, socjologicznych czy też nauki o moralności. Inaczej rzecz ta wygląda w przypadku rozważań prowadzonych na gruncie psychologii społecznej. Dokonany przeze mnie przegląd literatury w tym zakresie wskazuje na istnienie dwóch dominujących perspektyw badawczych, przyjmowanych w badaniach nad sytuacją ulegania pokusie: perspektywy właściwej psychologii resocjalizacyjnej, ujmującej zjawisko w kategoriach zachowań, oraz perspektywy psychologii moralności. Wyniki badań pokazujące, iż ludzie w większości przypadków skłonni są np. ulegać pokusom łatwych korzyści, mimo deklarowanego uznania dla norm prawnych i etycznych zakazujących zawłaszczania cudzego mienia, stały się punktem wyjścia rozważań autorki niniejszego artykułu. Co jeszcze, jeśli nie legalizm prawny, może być buforem powstrzymującym człowieka w sytuacji pokusy? Jaką rolę w tym zakresie odgrywa nasza osobowość? Artykuł prezentuje wyniki badań nad zależnością pomiędzy zmiennymi osobowościowymi a uleganiem pokusie przez człowieka.

The notion of yielding to temptation has already been studied by ethnographers, sociologists, and morality researchers. Yet the situation is different in the area of social psychology. My review of the literature in that scope indicated the existence of two dominant research perspectives used in studies on the situation of giving in to temptation: the perspective related to resocialisation psychology, which discusses the notion in terms of behaviour, and the perspective of the psychology of morality. The results of the research which indicated that in most cases people are ready to, e.g. yield to the temptation of easy gains, despite their declared appreciation of the legal and ethical norms prohibiting the misappropriation of other people’s property, formed the starting point for my study. What else if not the legal framework can prevent a person from giving in to temptation when it arises? What role does our personality play in that? The article presents the results of a study into the correlation between personality-based variables and a person’s yielding to temptation.