Incognito ergo sum. O wytwarzaniu obojętności

Incognito ergo sum: on indifference The present article is an analysis of various types of indifference of non-Jewish inhabitants of Warsaw to the plight of Jewish Poles. The words of Krzysztof Dunin-Wąsowicz, a historian and “Żegota” activist, provide the vantage point for the analysis: Dunin-Wąsowicz claimed that around 75 per cent of the inhabitants of Warsaw “were indifferent to what was taking place behind the Ghetto wall”. Thomas Kuhne hypothesised that it was Germans’ indifference to the Jewish – not hatred – that legitimised the Nazi racial policies of the 1930s. This statement might also apply to the “75 per cent of the inhabitants of Warsaw”. The article is mainly based on articles published by ZWZ-AK, in particular Biuletyn Informacyjny. Incognito ergo sum. O wytwarzaniu obojętnościAutorka analizuje różne odcienie obojętności nieżydowskich mieszkańców Warszawy w latach czterdziestych wobec losu żydowskich Polaków. Punktem wyjścia jest zdanie Krzysztofa Dunin-Wąsowicza, historyka i działacza „Żegoty”, który stwierdził, że dla około 75 procent mieszkańców Warszawy „obojętne było to, co działo się poza murem getta”. Powołując się na tezę Thomasa Kuhnego, że to właśnie obojętność Niemców wobec Żydów – a nie nienawiść w stosunku do nich – „spowodowała masowe poparcie nazistowskiej polityki rasowej w latach trzydziestych”, autorka zastanawia się, czy „podobnej opinii nie można by sformułować pod adresem” 75 procent mieszkańców Warszawy. Materiał do analizy stanowią w znacznej mierze publikacje prasy ZWZ-AK, w tym przede wszystkim „Biuletyn Informacyjny”.