Obrazki z dziecięcego świata. Dziecko i dzieciństwo na materiałach ikonograficznych w publikacjach adresowanych do dzieci z II połowy XIX i początku XX wieku – wybrane problemy

A growing interest in the issues of the child and childhood in the past has been observed in Polish historiography in the recent decades. Researchers are increasingly more often and more willingly undertaking research on the child and the child's world inscribed in the so-called social history of education and the history of private and everyday life.   The subject matter of these findings is the child and childhood as shown on iconographic materials. The time dividing lines cover the second half of the 19th and the beginning of the 20th centuries, because it was during that period that a significant increase in the types and number of publications illustrated with numerous graphics and, with the passing time, photographs, can be observed. These include women's, family, children's, political-social-literary magazines, tales for younger and older children, primers, and illustrative materials for learning about things. Daguerrotypy - photography is becoming widespread, postcards are published. Those of them that were addressed to children will be used as the source basis of this text, with a view to present the child's world. Due to the extent of the source material, only selected issues and aspects of childhood in the Polish territories in the studied period will be shown. Individual types of iconographic sources, on which the researcher can find the title "images from the child's world", will be presented. In addition to discussing their specificity, examples  illustrating the ordinariness and extraordinariness of the child’s everyday life will be provided.

W polskiej historiografii w ostatnich dziesięcioleciach zaobserwowano rosnące zainteresowanie problematyką dziecka i dzieciństwa w przeszłości. Badacze coraz częściej i chętniej podejmują badania nad dzieckiem i światem dziecka wpisane w tak zwaną społeczną historię edukacji oraz historię życia prywatnego i codziennego. Przedmiotem odkryć jest dziecko i dzieciństwo, jak pokazano na materiałach ikonograficznych. Przedział czasowy obejmuje drugą połowę XIX i początek XX wieku, ponieważ w tym okresie nastąpił znaczny wzrost liczby i rodzajów publikacji ilustrowanych licznymi grafikami, a wraz z upływem czasu zdjęciami. Należą do nich czasopisma kobiece, rodzinne, dziecięce, polityczno-społeczne i literackie, opowieści dla młodszych i starszych dzieci, tablice i materiały ilustracyjne do nauki. Dagerotypy - fotografie stają się powszechne, publikowane są pocztówki. Te z nich, które były adresowane do dzieci, będą wykorzystywane jako podstawa tego tekstu, służąca do przedstawienia świata dziecka. Ze względu na zakres materiału źródłowego zostaną pokazane tylko wybrane zagadnienia i aspekty dzieciństwa na ziemiach polskich w badanym okresie. Przedstawione zostaną poszczególne typy źródeł ikonograficznych, na których badacz może znaleźć tytuł "obrazy ze świata dziecka". Oprócz omówienia ich specyfiki zostaną przedstawione przykłady ilustrujące zwyczajność i niezwykłość codziennego życia dziecka.