Wojskowe zaciągi sejmików ziemskich województwa mazowieckiego w latach 1671–1673

Between 1671 and 1673 the Mazovian Voivodeship, responding to Sejm’s resolutions and royal decrees, raised so called ‘sejmiks’ troops’ to aid the military effort of Polish-Lithuanian Commonwealth. In 1671, Duchy of Mazovia was initially to support Crown (Polish) army in Ukraine by raising levy en masse [pospolite ruszenie] of nobility. By the decision of Voivodeship’s General sejmik, supported by sejmiks of all 10 districts of Mazovia, 600 infantry were raised instead, most of which were used to strengthen regular army regiments. In 1672, during the Confederacy of Gołąb, most of the Mazovians supported the king by sending levy of nobility. The Warsaw district decided to raised so called łanowe troops [name derives from method of recruitment], while the Liwia district sent enlisted troops. During the gatherings in Gołąb and Lublin, Mazovian nobles from the districts of Czersk, Warsaw, Wizna, Ciechanów and Różan declared they would raise a banner [company] of pancerni cavalry, with 126 horses, to support the Confederacy of Gołąb. That unit was never created, however. In 1673 Mazovian Voivodeship was due to again raise sejmiks’ troops, this time as dymowe infantry [based on number of chimney smokes/dymy, which means number of houses]. This led to creation of an infantry regiment under the command of Jan Linkhauz and at least three 100-horses strong pancerni banners – we know that two of these were present during the battle of Khotyn [Chocim] in 1673. Taking under consideration the economic situation of Mazovia, their effort in raising sejmiks’ troops in period of 1671–1673 was substantial and should be highly praised.

W latach 1671–1673 województwo mazowieckie, w odpowiedzi na uchwały sejmowe i rozkazy królewskie, wystawiało na potrzeby militarne Rzeczypospolitej oddziały wojska sejmikowego. W 1671 r. Księstwo Mazowieckie początkowo miało wesprzeć wojsko koronne na Ukrainie pospolitym ruszeniem. Ostatecznie sejmiki dziesięciu ziem pod zwierzchnictwem sejmiku generalnego wystawiły 600 piechoty, którą w większej części włączono do regimentów komputowych. W 1672 r. Mazowszanie wsparli króla podczas konfederacji gołąbskiej pospolitym ruszeniem, oprócz ziem warszawskiej i liwskiej, które powołały wyprawy wojskowe – pierwsza łanową, druga zaciężną. Podczas zjazdu gołąbsko-lubelskiego szlachta mazowiecka z ziem czerskiej, warszawskiej, wiskiej, ciechanowskiej i różańskiej deklarowała wystawić wspólną chorągiew pancerną 126 koni na potrzeby konfederacji gołąbskiej. Ostatecznie chorągiew ta nie została sformowana. W 1673 r. województwo mazowieckie po raz kolejny formowało swoje wojska sejmikowe, tym razem według liczby dymów (gospodarstw). W ten sposób zaciągnięto regiment pieszy pod Janem Linkhauzem oraz przynajmniej trzy stukonne chorągwie pancerne, z których dwie na pewno brały udział w bitwie pod Chocimiem z Turkami 10 listopada 1673 r. Biorąc pod uwagę możliwości ekonomicznie Mazowszan, ich postawa w latach 1671–1673 i realizowanie zaciągów sejmikowych zasługują na pozytywną ocenę oraz na wyróżnienie.