System penitencjarny Królestwa Polskiego w okresie międzypowstaniowym (1831–1863). Organizacja i funkcjonowanie miejsc odosobnienia oraz warunki życia osadzonych

W latach 1831–1863 w Królestwie Polskim ścierały się dwie tendencje dotyczące karania przestępców skazanych wyrokami sądowymi. Pierwsza z nich, odwołująca się do rozwiązań z Francji, mówiła, że pobyt w więzieniu powinien być okresem resocjalizacji, pozwalającym więźniowi na powrót do normalnego życia. Druga, czerpiąca z wzorców rosyjskich, głosiła, iż więzienia są właściwie zbędne – przestępcę należy natychmiast ukarać fizycznie lub też wyeliminować ze społeczeństwa, zsyłając w odlegle rejony imperium. Chociaż administracja Królestwa Polskiego skłaniała się ku wzorcom francuskim, nigdy nie dysponowała środkami finansowymi, pozwalającymi zbudować system nowoczesnych aresztów i więzień. Skazanych przetrzymywano w nieprzystosowanych do tego celu budynkach, żywiąc ich, lecząc i transportując przy zastosowaniu skrajnych oszczędności. Nie potrafiono też zapewnić więźniom pracy ani edukacji. W konsekwencji osoby odbywające kary ulegały często deprawacji, odzyskując wolność w znacznie gorszym, niż przed wydaniem wyroku, stanie fizycznym i psychicznym.