The European Council in view of external security and international threats to the European Union. Between idealism and realism

W dążeniu do realizacji celów Rady Europejskiej w zakresie działań zewnętrznych traktat lizboński stworzył nowy kontekst instytucjonalny. Opiera się on na wzroście zarówno potencjału jak i ambicji RE, które może realizować ona przez wykorzystanie pełnej gamy instrumentów i zasobów – w dążeniu do działań bardziej skutecznych i o większym znaczeniu strategicznym. Uznano zatem, że koncepcje i zasady regulujące kompleksowe podejście Rady Europejskiej zyskać muszą rangę zasad przewodnich działań zewnętrznych UE we wszystkich dziedzinach, w szczególności w odniesieniu do bezpieczeństwa, zapobiegania konfliktom i reagowania w sytuacjach kryzysowych. Z tego względu Rada Europejska określiła szereg konkretnych działań, które podejmuje, dążąc do osiągnięcia coraz bardziej kompleksowego podejścia w polityce i działaniach z zakresu stosunków zewnętrznych. Dla realizacji tego zadania (co precyzyjnie analizuje powyższy tekst) zajęto się wszystkimi aspektami zagrożeń dla bezpieczeństwa płynących z konfliktów i kryzysów zewnętrznych – od wczesnego ostrzegania i gotowości, poprzez zapobieganie konfliktom oraz reagowanie i zarządzanie kryzysowe, aż po wczesny etap wychodzenia z kryzysu oraz budowania stabilizacji i pokoju. Zdaniem Rady Europejskiej – co wykazuje niniejszy tekst – konieczność wzajemnie uzupełniających się interwencji w obszarach bezpieczeństwa zewnętrznego i zagrożeń dla Unii Europejskiej jest efektem nowych problemów międzynarodowych w skali globalnej. Rada Europejska konsekwentnie podkreśla, że bezpieczeństwo jest niezbędnym warunkiem stabilności UE i że trwały pokój nie jest możliwy bez rozwoju i eliminacji zagrożeń i ryzyk. Dla Rady Europejskiej tworzenie i wzmacnianie warunków politycznych, społecznych i gospodarczych dla stabilności ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa i jest warunkiem wstępnym zmian w unijnej polityce zewnętrznej. Ta współzależność między bezpieczeństwem i stabilnością odgrywa kluczową rolę w zwiększaniu skuteczności działań zewnętrznych UE. Każde państwo, które dąży do zapewnienia bezpieczeństwa i pokoju, musi posiadać lub nabyć odpowiednie zdolności we wszystkich istotnych obszarach, w tym w obszarz  bezpieczeństwa i obrony. Umożliwi to nie tylko ustabilizowanie sytuacji na świecie, ale również przyczyni się w sposób konstruktywny do zaprowadzenia pokoju, uzyskania stabilizacji i zapobiegania kryzysom. Na przestrzeni ostatnich lat UE w coraz większym zakresie wspierała tę współzależność między bezpieczeństwem i antykryzysową stabilnością, prowadząc interwencje w różnych obszarach polityki unijnej i korzystając z różnych instrumentów. Działania te obejmują m.in. dostęp do instrumentów międzynarodowych, dialog polityczny, współpracę techniczną (w tym wspólne badania naukowe i innowacje) oraz szkolenia (transfer wiedzy oraz rozwój umiejętności).

In order to accomplish the goals of the European Council with respect to external activities, the Treaty of Lisbon has provided a new institutional context. It is based on boosting the European Council’s potential and ambitions. These may be realized by making use of the vast array of instruments and resources for the operations to be more effective and of a bigger strategic importance. It has been assumed that the concepts and principles underpinning the European Council’s comprehensive approach need to become the rules underlying the EU’s external activities in all areas, in particular with respect to security, preventing conflicts and responding to crises. To this end, the European Council has identified a number of specific activities to pursue in its quest to adopt an even more comprehensive approach to politics and external relations. In order to complete the task (as precisely analyzed in the article), efforts have been made to take care of all the aspects of the threats to security stemming from conflicts and external crises, from early warning and readiness through preventing conflicts, responding to them and crisis management to the early stage of getting over a crisis and reaching stability and peace. According to the European Council – as the article proves – the requirement of complementary interventions in the area of external security and threats to the European Union results from new international problems on a global scale. The European Council consistently emphasizes that security is a prerequisite for the EU’s stability and that lasting peace is not possible without eliminating threats and risks. To the European Council, creating and reinforcing the political, social and economic conditions for stability is of key importance to security and is a prerequisite for changes to the EU’s external policy. This interdependence between security and stability plays a vital role in enhancing the effectiveness of the EU’s external activities. Any country striving to ensure security and peace needs to have or acquire the necessary skills in all the important areas including security and protection. These efforts will both contribute to increased global stability and to bringing peace in a constructive way, to achieve stability and to prevent crises. In the past few years, the EU increasingly supported the correlation between security and anti-crisis stability, initiating interventions in various areas of the EU policy and resorting to different instruments. These activities include access to international instruments, a political dialogue, technical cooperation (like common scientific research and innovations) and training (knowledge transfer and development of skills).