Unia Europejska wobec następstw zmian klimatu w Arktyce. Między zaangażowaniem a odrzuceniem

The Arctic is a region of growing global importance, and the European Union has sought to contribute to Arctic cooperation since 2008. Rapid climate change, a major concern and cause of fundamental changes in the Arctic, combined with increased prospects for economic development in the region, require the EU to actively engage with Arctic partners to help address the challenge of sustainable development in a prudent and responsible manner. In this article, the main developments and official documents presented by the EU’s institutions between 2012-2014 are scrutinised and reconsidered. It is argued that, in the face of the continuing lack of formal approval by all Arctic Council members, the position of the EU is rather weak and the new documents do not offer compelling arguments for strengthening the EU role in the Arctic region.

Arktyka staje się regionem o coraz większym ogólnoświatowym znaczeniu, co sprawia, iż Unia Europejska od 2008 roku stara się rozwinąć swoje zaangażowanie w tej części świata. Nasilające się wielowymiarowe następstwa zmian klimatu w połączeniu z nowymi możliwościami rozwoju gospodarczego Arktyki stanowią główne przesłanki przemawiające na rzecz aktywnego, ale też odpowiedzialnego włączenia się Unii Europejskiej wraz z jej arktycznymi partnerami w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju regionu. W niniejszym opracowaniu rozważone zostały główne kroki podjęte przez instytucje unijne w kontekście regionu arktycznego w latach 2012–2014. Przeprowadzona analiza wskazuje, iż w obliczu stałego kwestionowania zasadności zaangażowania się Unii Europejskiej w Arktyce przez niektóre państwa (oraz niektórych przedstawicieli arktycznych ludów rdzennych) działania podejmowane przez Unię Europejską należy uznać za niewystarczające, zaś treść najnowszych inicjatyw unijnych nie wydaje się oferować szansy na wzmocnienie roli Unii w regionie Arktyki w najbliższych kilku latach.