Stan techniczny leśnych dróg pożarowych na przykładzie Nadleśnictwa Kłobuck

W niniejszej pracy analizie stanu technicznego poddano blisko 50 kilometrów dróg uznanych za dojazdy pożarowe w jednym z państwowych nadleśnictw południowej Polski. W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji stwierdzono, że pod względem rodzaju nawierzchni drogowej największy odsetek stanowią drogi gruntowe – jest ich prawie 68%. Jednocześnie zauważono, iż ich stan techniczny nie odbiega w rażący sposób od wymagań stawianych obowiązującym w tym zakresie polskim prawem. Niemniej jednak działania remontowe, o różnym charakterze i zakresie, należałoby przeprowadzić w trybie pilnym łącznie na ponad 4,5 km dróg, co stanowi 9,6% długości wszystkich dróg pożarowych. Prace te głównie dotyczyć powinny remontów i modernizacji nawierzchni, budowy mijanek oraz oczyszczania skrajni drogowych. W trakcie prowadzenia prac terenowych zauważono pilną potrzebę uzupełnienia oznakowania dróg pożarowych. Dotyczy to miejsc, w których następuje znaczna zmiana kierunku ich przebiegu, np. na skrzyżowaniach z innymi drogami. Wynikiem analizy zebranej dokumentacji było również zalecenie skierowane pod adresem nadleśnictwa, aby zwiększyć skuteczność prowadzenia inwestycji remontowych i modernizacyjnych dróg leśnych. Zasugerowano zaniechanie wykonywania profilowania nawierzchni gruntowych na rzecz ich wzmacniania tanim materiałem kamiennym, np. łupkiem przywęglowym. Zmiana sposobu remontowania i modernizowania dróg przez nadleśnictwo przyczyni się do zmniejszenia wysokiego odsetka dróg pożarowych o niskonośnej i podatnej na działanie warunków atmosferycznych nawierzchni gruntowej, a w konsekwencji doprowadzi do utworzenia sieci wysokonośnych dróg pożarowych, którą bez obaw o szybkie zniszczenie, będzie można wykorzystywać również do transportu drewna.

Fires are the major threats to forest ecosystems. In the years 1990–2008 a total of 168.2 thousand forest fires were recorded in Poland over a total area of 170.3 thousand ha. Only in 2008 a total of 7850 forest fires broke out and 2514 ha stands burned down. In the same year in forested areas administered by the State Forests National Forest Holding there were 3306 fires, covering the area of 663 ha. This amounts to 42% in terms of the number and 26% in terms of the afflicted area of the total number of forest fires in Poland. The forest hazard for forest complexes forces the entities managing them to undertake actions required by the Polish regulations, consisting in e.g. the establishment and maintenance of an adequately dense network of roads, referred to fire roads. They are an important component of the forest fire hazard monitoring system as well as have a considerable effect on the efficiency, effectiveness and safety of the conducted fire-fighting activities. This study analyzed the technical condition of almost 50 kilometers of roads considered to be fire access roads in a state forest division in southern Poland. As a result of the conducted survey it was found that in terms of the type of road pavement the highest percentage of roads, i.e. almost 68%, comprises dirt roads. At the same time it was observed that their technical condition is not markedly different from the requirements imposed by the Polish regulations in this respect. However, repair works, of different character and scope, would have to be performed on an emergency basis on over 4.5 km roads, which constitutes 9.6% length of all fire roads. These works should mainly consist in the repair and renovation of pavements, the construction of passing places and clearing of road sides. In the course of field works an urgent need was observed to replace the signs for the beginning and end of fire roads. This pertains to places, in which a significant change in their direction takes place, e.g. at the crossings with other roads. As a result of the analysis of collected documentation it was also recommended to the forest division to increase the effectiveness of the repair and modernization works in forest roads. It was suggested not to continue the profiling of dirt pavements and rather reinforce them with cheap rock material, e.g. carbonaceous shale. The change in the method of repair and modernization of these roads by the forest division will contribute to the reduction of the high percentage of fire roads with dirt pavements of poor bearing capacity and susceptible to the impact of weather conditions, and as a consequence it will lead to the creation of a network of fire roads of high load bearing capacity, which may be used for timber transport without the risk of their being easily damaged.