Kompetencje Unii Europejskiej a prawa własności intelektualnej. Wewnętrznie dzielone, zewnętrznie wyłączne?

EU Competence and Intellectual Property Rights. Internally Shared, Externally Exclusive? Abstract: The European Union’s competence in external relations remains widely debated whenever the conclusion of an international agreement is about to happen. The recent focus mainly concerns the EU’s planned external trade agreements which grant it exclusive competence in this area. This is particularly complex in the field of intellectual property rights, where the EU has exclusive competence only with respect to the commercial aspects of the domain. This paper examines how the notion of the commercial aspects of intellectual property is interpreted by the Court of Justice of the European Union. We also analyze the possible implications of the broad approach adopted by the Court. In this regard, we first discuss the Court’s line of argument in the Daiichi Sankyo case. Then we scrutinize and verify the interpretation applied by the Court, which is significant in order to predict future case law developments in this area. We also relate the Court’s verdict to the EU’s internal regulations which brings us to the conclusion that the approaches taken in external trade relations and within the internal market contradict each other, leading to a legal or interpretative dead-end. Although detailed and specific, the results of this analysis make it possible to understand the complexities underlying the political turbulences that often occur when the EU negotiates international trade treaties.

Kompetencje wyłączne Unii Europejskiej w relacjach zewnętrznych tej organizacji są przedmiotem wielu debat za każdym razem gdy ma dojść do zawarcia przez UE umowy międzynarodowej. W ostatnich latach szczególną uwagę przywiązuje się do planowanego zawierania przez UE umów o wolnym handlu, w której to dziedzinie Traktaty przyznają Unii kompetencje wyłączne. Problem zakresu tych kompetencji okazuje się szczególnie problematyczny w odniesieniu do ochrony własności intelektualnej. W tej dziedzinie Unii Europejskiej przyznano kompetencje wyłączne jedynie w zakresie handlowych aspektów tej dziedziny. W niniejszym artykule badamy jak pojęcie „handlowych aspektów własności intelektualnej” interpretowane jest w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Rozważamy także skutki, jakie nieść może za sobą szeroka wykładnia tego pojęcia zaproponowana przez Trybunał. W związku z tym, w niniejszym artykule po pierwsze, omówiliśmy linię orzeczniczą TSUE rozpoczętą wyrokiem w sprawie Daiichi Sankyo. Następnie ustalamy i dokonujemy oceny metod wykładni przyjętych przez Trybunał w ramach tej linii orzeczniczej. Jest to szczególnie istotne dla przewidzenia dalszego rozwoju orzecznictwa w tym zakresie. Odnosimy też powyższe wnioski TSUE do regulacji rynku wewnętrznego, dochodząc do wniosku, że odmienne podejścia przyjęte przez Trybunał w relacjach zewnętrznych oraz w ramach rynku wewnętrznego wykluczają się wzajemnie i prowadzą do prawnego czy interpretacyjnego impasu. Mimo że przedstawiona w niniejszym artykule analiza odnosi się do konkretnego i szczegółowego problemu, to wywiedzione na jej podstawie wnioski pozwalają na zrozumienie przyczyn prawnych i politycznych komplikacji towarzyszących zawieraniu przez Unię Europejską umów o wolnym handlu.