Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Tytuł pozycji:

The Abolition of Corvée in Spisz in the Years 1931–1934

Tytuł:
The Abolition of Corvée in Spisz in the Years 1931–1934
Autorzy:
Ciągwa, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618773.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
corvée (zsellérség, želiarstvo)
abolition of corvée
Spisz (Spiš, Scepusium, Szepesség, Zips)
hungarian acts: IX/1848, XI/1848, XXV/1896
act of Polish Parliament of 20 March 1931
pańszczyzna (zsellérség, želiarstvo)
zniesienie pańszczyzny
ustawy węgierskie: IX/1848, XI/1848, XXV/1896, ustawa Sejmu RP z dnia 20 marca 1931 r.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Język:
polski
Prawa:
CC BY: Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
  Przejdź do źródła  Link otwiera się w nowym oknie
Like the whole of the present-day Slovakia, until the year 1918 the region of Spisz (Spiš, Scepusium, Szepesség, Zips) belonged to the Kingdom of Hungary (Magyar Királyság, Uhorské kráľovstvo, Królestwo Węgierskie). By the power of the decision of the Council of Ambassadors of the 28th of July 1920, a small part of the district of spiska żupa (spišská župa, comitatus scepusiensis, szepes megye, zipser Komitat) – 170 km², amounting to 4.64% of the district’s total area – was incorporated into the territory of the Second Republic of Poland. In the area incorporated into Poland there were 14 villages populated by ca. 9,000 inhabitants. In three of these villages – Falsztyn, Niżne Łapsze and Niedzica – corvée (zsellérség, želiarstvo, żelarstwo) survived until 1934.The perseverance of corvée in the three villages is related to the rulings of two Acts of the Hungarian parliament (No. IX/1848 and No. XI/1848), which abolished feudal liabilities solely with respect to the urbar subjects. These laws, however, did not abolish corvée or other feudal duties in the case of contractual serfs (egyezményi zsellérek, zmluvní želiari, kontraktualisti). The abolition of corvée for this group of serfs, their enfranchisement and granting their property rights only took place on the basis of the Act No. XXV/1896 passed by the Hungarian parliament. This law was in force also in the territory incorporated into Poland in accordance with the letter of the Article 1 of the Act of the 26th of October 1921 concerning the legal regulations in force in the area of the Polish Spisz and Orawa (The Journal of Laws of the Republic of Poland No. 89, pos. 657). However, in meeting their pre-plebiscite promises, the Polish legislator resolved to issue a law abolishing the feudal liabilities in Falsztyn, Niżne Łapsze and Niedzica.The Act of the 20th of March 1931 concerning the abolition of corvée finally abolished all forms of serfdom and other feudal liabilities on the part of the heretofore contractual serfs and granted them enfranchisement. The abolition of corvée and the enfranchisement was effectively carried out in the years 1933–1934 by way of the introduction of a buy-up program. The Act of the Polish parliament determined the price of the buy-up of 1 hectare of the 1st class arable land at 216 Polish zlotys, thus warranting the buyer more advantageous buy-up conditions than those offered by the Hungarian Act No. XXV/1896.

Spisz (Spiš, Scepusium, Szepesség, Zips) należał do 1918 r., tak jak cała Słowacja, do Królestwa Węgierskiego (Magyar Királyság, Uhorské kráľovstvo). Na mocy decyzji Rady Ambasadorów z dnia 28 lipca 1920 r. mała część (170 km²), czyli 4,64% żupy spiskiej (spišská župa, comitatus scepusiensis, szepes megye, zipser Komitat), została przyłączona do II Rzeczypospolitej. Na inkorporowanym przez Polskę terytorium znajdowało się 14 wsi, w których mieszkało około 9000 ludzi. W trzech wioskach polskiego Spisza – Falsztyn, Niżne Łapsze, Niedzica – stosunki pańszczyźniane (zsellérség, želiarstvo, żelarstwo) przetrwały do 1934 r. Stało się tak dlatego, że dwie ustawy węgierskie (nr IX/1848 i nr XI/1848) znosiły powinności feudalne jedynie poddanych urbarialnych (urbéri zsellérek, urbárialní želiari), nie likwidowały natomiast pańszczyzny i innych powinności feudalnych żelarzy umownych (egyezményi zsellérek, zmluvní želiari, kontraktualisti). Zniesienie pańszczyzny tej grupy żelarzy i ich uwłaszczenie nastąpiło dopiero na podstawie ustawy węgierskiej nr XXV/1896. Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 26 października 1921 r. w przedmiocie przepisów prawnych, obowiązujących na obszarze Spisza i Orawy należących do Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U., nr 89, poz. 657), wspomniana ustawa obowiązywała również w Polsce. Polski ustawodawca zdecydował jednak, spełniając przedplebiscytowe obietnice, o wydaniu polskiej ustawy znoszącej żelarstwo w Falsztynie, Niżnych Łapszach i Niedzicy. Ustawa z dnia 20 marca 1931 r. o zniesieniu żelarstwa likwidowała pańszczyznę i inne powinności feudalne żelarzy umownych oraz dokonywała ich uwłaszczenia. Zniesienie żelarstwa i uwłaszczenie nastąpiło w latach 1933–1934 w drodze wykupu. Ustawa polskiego Sejmu określała cenę wykupu 1 ha ziemi ornej pierwszej klasy na 216 zł, a więc zapewniała korzystniejsze warunki wykupu niż węgierska ustawa nr XXV/1896.

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies