Legal Guardianship of Minors. Selected Issues

The article addresses selected issues concerning legal guardianship of minors in Poland. The study points to the specific nature of legal guardianship and the purpose for which it is established. Legal guardianship results from the legal obligation and involves the exercise of custody of the person for whom it was established. Therefore, it covers the custody over the person, property management and representation of the ward. The appointment of a guardian, i.e. a specific person designated to exercise the custody, should be distinguished from the establishment of guardianship itself. In the process of selection of the guardian by the guardian court, the welfare of the child is the decisive factor. This is the overriding criterion and it comes to the fore of the proceedings. The principle of the child’s welfare also applies to other decisions made by the guardianship court during the guardianship. The article specifically discusses issues whose resolution may raise interpretative doubts. These include, i.a., the guardianship exercised jointly by spouses, the catalogue of negative preconditions excluding the possibility of exercising the guardianship of minors, and the obligation for the guardian to obtain authorisation in all important matters relating to the ward.

W niniejszym artykule przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące opieki prawnej nad małoletnim. W opracowaniu zwrócono uwagę na szczególny charakter opieki oraz cel, ze względu na który jest ustanawiana. Opieka prawna wynika ze zobowiązującego do tego tytułu prawnego i polega na sprawowaniu pieczy nad osobą, dla której została ustanowiona. Swym zakresem obejmuje pieczę nad osobą, zarząd majątkiem oraz reprezentację podopiecznego. Od ustanowienia opieki należy odróżnić ustanowienie opiekuna, będące powołaniem oznaczonej osoby do sprawowania pieczy. Przy wyborze przez sąd opiekuńczy osoby opiekuna decydujące znaczenie ma dobro dziecka. Jest to kryterium nadrzędne i wysuwa się na pierwszy plan toczącego się postępowania. Zasada dobra dziecka ma zastosowanie również w przypadku innych wydawanych przez sąd opiekuńczy rozstrzygnięć w toku trwania opieki. W artykule w szczególności omówiono zagadnienia, których rozstrzygnięcie może nasuwać wątpliwości interpretacyjne. Należą do nich m.in. wspólne sprawowanie opieki przez małżonków, katalog negatywnych przesłanek wyłączających możliwość sprawowania pieczy nad małoletnim oraz obowiązek uzyskiwania zezwolenia przez opiekuna we wszystkich ważniejszych sprawach dotyczących podopiecznego.