Symulacje komputerowe modeli wieloagentowych (ABM) jako narzędzie badawcze w naukach społecznych

This paper discusses practical use of computer simulation techniques in social sciences, with particular reference to political science and sociology. The main subject of the research were agent-based simulation models (ABM), which is so far the most commonly used simulation technique in various disciplines, such as economics, sociology, anthropology, and behavioural sciences. Author provides an overview of two agent-based simulation models (the Schelling spatial segregation model and Axelrod- Hammond’s evolution of ethnocentrism model) with original implementations written in Python 3.6. The aim was to verify all the findings claimed by cited authors, as well as evaluate applied methodology. This paper emphasizes some research issues that need to be addressed with regard to veracity of simulation models in social sciences. It explains the necessary conditions for agent-based simulations to be recongnized as genuine research tool.

Artykuł stanowi podsumowanie badań prowadzonych przez autora w zakresie praktycznego wykorzystania technik symulacji komputerowych w odniesieniu do problematyki nauk społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem politologii oraz socjologii. Głównym przedmiotem badań były wielo- agentowe modele symulacyjne (ABM - Agent-Based Models), które znalazły jak dotąd najszersze zastosowanie na gruncie nauk społecznych. Przytoczone przykłady modeli wieloagentowych (model segregacji przestrzennej Schellinga oraz model ewolucji postaw etnocentrycznych Axelroda-Hammonda) oparte zostały na autorskich implementacjach napisanych w języku Python 3.6. Wykorzystano to narzędzie, w celu bezpośredniej weryfikacji ustaleń poczynionych przez cytowanych autorów, a także dokładnego przedstawienia zastosowanej przez nich metodologii. Ujęta w pracy dyskusja obejmuje kwestie związane z prawdziwością modeli symulacyjnych, a co za tym idzie zasadnością ich użycia w celach naukowych.