Zagubione obszary polskiej pedagogiki. Część 2

This study presents catalogs of problems combining on the lost areas of Polish pedagogy. Attention was drawn to the need to clearly define the mission of pedagogical sciences. It cannot ignore the answer to the question about the essence of man (problems of anthropology and axiology). These, in turn, refer to the philosophical foundations of modern pedagogy. The adopted human image indicates the attributes of the subject: human as a person (complementing the naturalistic paradigm with the humanist paradigm). With regard to these human attributes, pedagogical activity is related. Its essence is to support development processes. No less important is everything related to the so-called fields of education. There is a need to abandon the additivity that is widespread in this area. How should these issues be perceived in the light of the requirements of the methodology of systemic research and the challenges of the modern civilization of knowledge? All this is reflected in the lost problem of pedagogical axiology and education in light and towards values. The issue of human learning – in the context of ubiquitous information technologies – also requires a new approach, and this reorganizing the problem of detailed didactics, including vocational education.

W niniejszym opracowaniu przedstawiono katalogi problemów zestawiające najważniejsze z zagubionych obszarów polskiej pedagogiki. Uwagę zwrócono na konieczność jasnego określenia misji nauk pedagogicznych. Nie może ona pomijać odpowiedzi na pytanie o istotę człowieka (problemy antropologii i aksjologii). Te zaś nawiązują do filozoficznych podstaw współczesnej pedagogiki. Przyjęty obraz człowieka wskazuje na atrybuty podmiotu: człowieka jako osoby (uzupełnienie paradygmatu naturalistycznego paradygmatem humanistycznym). W odniesieniu do tych atrybutów człowieka odnosi się działalność pedagogiczną. Jej istotą jest wspomaganie procesów rozwojowych. Nie mniej ważne jest to wszystko, co wiąże się z tzw. dziedzinami wychowania (edukacji). Istnieje konieczność rezygnacji z upowszechnionego w tym zakresie addytywizmu. Jak należy postrzegać tę problematykę w świetle wymagań metodologii badań systemowych i wyzwań współczesnej cywilizacji wiedzy? Wszystko to znajduje odzwierciedlenie w zagubionej problematyce aksjologii pedagogicznej oraz problematyce wychowania w świetle i ku wartościom. Problematyka uczenia się człowieka – w kontekście wszechobecnych technologii informacyjnych – także wymaga nowego ujęcia, a to reorganizuje problematykę dydaktyk szczegółowych, w tym edukacji zawodowej.