Samowychowanie w kontekście choroby terminalnej. Studium tanatopedagogiczne

Terminal illness is a factor which disrupts human development. Yet, it does not mean that one’s personality will be distorted. The assumption that an ill person can be an active subject of selfeducation refers to the axiological basis of life and human development. It also refers to the ability to overcome one’s limitations. Self-education in the thanatological context consists in reducing the destructive influence of total pain and developing the positive aspects of the patient’s life. Selfeducation connected with suffering in somatic, emotional, social and spiritual dimension may be conducted only if the patient is active. Thanatological and pedagogical approach to the problem of death indicates the directions and ways of implementing the postulate of self-education.

Choroba terminalna stanowi czynnik dekonstruujący rozwój człowieka. Nie oznacza to jednak, że zniekształcona zostanie jego osobowość. Założenie, że chory człowiek może być aktywnym podmiotem samowychowania, odwołuje się do aksjologicznych podstaw życia człowieka i jego rozwoju. Nawiązuje również do zdolności człowieka do przekraczania własnych ograniczeń. Samowychowanie realizowane w kontekście tanatycznym polega na podejmowaniu prób minimalizacji destrukcyjnego wpływu wszechogarniającego cierpienia (total pain) oraz rozwijania pozytywnych aspektów życia pacjenta. Samowychowanie związane z cierpieniem w wymiarze somatycznym, emocjonalnym, socjalnym i duchowym może dokonać się jedynie przy aktywnej postawie chorego. Tanatopedagogiczne spojrzenie na zagadnienie śmierci ukazuje kierunki oraz sposoby realizowania postulatu samowychowania człowieka.