Zmiany w sposobie eksploatacji składowisk odpadów paleniskowych przy elektrowniach

Składowiska odpadów paleniskowych w początkowym okresie eksploatacji gromadziły duże ilości popiołów i żużli transportowanych rurociągami metodą hydrauliczną. Skutkiem takiego sposobu pracy było powstanie przy elektrowniach cieplnych dużych składowisk odpadów zajmujących tereny rolnicze z obwałowaniami przekraczającymi nawet 20 m wysokości. Przestrzeń do gromadzenia nowych odpadów uzyskiwano przez zajmowanie obszaru pod nowe kwatery składowiska i nadbudowę obwałowań na odłożonych osadach w kolejnych etapach rozbudowy. Rozmiary osadników zbudowanych przy elektrowniach sytuują je pośród najpoważniejszych budowli inżynierskich. Ponieważ obwałowania osadników piętrzą wodę lub substancje płynne traktuje się je, niezależnie od konstrukcji i stosowanych materiałów, jak zapory. W miarę rozwoju technologii utylizacji produktów spalania węgla, znacznie zmalała ilość gromadzonych w osadnikach odpadów paleniskowych. Obecnie część popiołów i żużli jest wywożona bezpośrednio z elektrowni samochodami i tylko częściowo są one składowane w osadnikach. Na niektórych istniejących składowiskach stosuje się system eksploatacji ograniczonej do niewielkiej powierzchni. Polega on na odkładaniu żużli w dwóch lub częściej trzech poletkach wydzielonych na powierzchni składowiska. Eksploatacja jest prowadzona przemiennie w ten sposób, że na jednym poletku odbywa się składowanie, drugie pozostaje wypełnione odpadami do osuszenia, a z trzeciego materiał jest wywożony do dalszego wykorzystania. Ponieważ taka eksploatacja odbywa się na części powierzchni istniejącego składowiska, pozostała jego część jest zraszana dla ograniczenia pylenia. Taki sposób eksploatacji sprawia, że warunki pracy obwałowań są podobne jak w normalnym okresie eksploatacji składowiska. Wymagania zachowania warunków bezpieczeństwa określone odpowiednimi przepisami nakazują wykonywanie okresowej kontroli stanu technicznego obiektu opartej na wynikach pomiarów wykonywanych na urządzeniach kontrolnych. Obecnie istniejące przy elektrowniach składowiska są na ogół w ograniczonym zakresie wykorzystywane do składowania odpadów paleniskowych, gdyż znaczna część popiołów po odsączeniu jest wywożona bezpośrednio w celu dalszego wykorzystania, np. w kopalniach, drogownictwie itp. Część powierzchni składowisk spełnia aktualnie swoją dotychczasową funkcję, coraz częściej jednak ograniczona czynna powierzchnia składowania ma charakter osadnika buforowego wykorzystywanego w sytuacjach awaryjnych. Duże fragmenty składowisk po ich rekultywacji wracają do środowiska przyrodniczego jako obszary porośnięte roślinnością i wtórnie zasiedlone przez różnorodną faunę.

On the first period of using storage yards of combustion wastes collected big amounts of ashes and slugs transferred in pipes by hydraulic method. As a result of power plant operation in those time we have got a part of agriculture area with storage yards which are very large with embankments up to 20 m and sometimes higher. Space for accumulation of combustion wastes was enlarged in stages by construction of new sections of yards and embankments on settled wastes. Because of their sizes and safety conditions for surrounding such structures are similar to water storage reservoirs with earth embankments. Progress of technology in utilization of combustion products caused that amount of wastes collected in settling ponds now is much smaller than on beginning. A big part of ashes and slugs is transferred directly from power plant to mines in trucks and only ashes are folding in yards. In most cases folding of ashes is hold in sections of yard in such way that two or more often three sections are in operation. The first one is used for folding, second is filled with wastes for drying and material from the third one is transferred for utilization. But because of dust, surface of yard (which actually is not used for collection of wastes) is constantly moisturized by sprayed water that makes conditions of work such structure similar to normal operation. Safety regulations for such structure need periodical technical assessments which are based on the results of control measurements. Nowadays existing storage yards are used on a limited scale for a collection of combustion wastes because a big amount of ashes is transferred directly for utilization e.g. in mines. At present parts of surface of storage yards change their function and became tanks for exceptional situations. Other parts of surface and some storage yards after land reclamations became a part of environment overgrown with different plants.