Ornamenta sunt ista non vincula – a paradoxical reevaluation of the instruments of torment in the early Christian martyrological literature

Zgodnie z teologią Nowego Testamentu śmierć chrześcijanina jest przejściem do życia wiecznego. Więcej, sam proces umierania, w myśl ewangelicznej dynamiki obumierania ziarna, jest rodzeniem się do nowego życia. Autorzy wczesnochrześcijańskiej literatury męczeńskiej mieli świadomość tego paradoksu. Już jej pobieżna lektura uzmysławia, jak wielką przykładali do niego wagę: nie tylko śmierć męczennika, ale także narzędzia kaźni, jakiej zostaje poddany, stają się już tu na ziemi objawieniem rzeczywistości zbawienia. Celem niniejszego artykułu jest wynotowanie i uporządkowanie tych miejsc z wczesnochrześcijańskiej literatury męczeńskiej, gdzie mamy do czynienia z owym paradoksalnym przewartościowaniem (podział na: więzienie, venationes, spalenie na stosie) oraz zestawienie ich z odpowiadającymi im miejscami z Pisma Świętego.