Ocena zmian struktury przestrzennej wsi Lipnica Wielka będących efektem scalenia gruntów

Nadmierne rozdrobnienie gruntów rolnych jest jednym z najważniejszych przeszkód uniemożliwiających racjonalne ich użytkowanie na dużej części obszaru Polski. W szczególności problem ten dotyczy południowo-wschodnich rejonów kraju. Narzędziem umożliwiającym kompleksową poprawę struktury przestrzennej gruntów na obszarach całych wsi są scalenia gruntów. Jego powszechne wykorzy-stanie jest jednak ograniczone dużymi kosztami oraz długim czasem trwania całej procedury. Artykuł przedstawia próbę oceny zmian struktury przestrzennej gruntów, która jest wynikiem zakończonego procesu scalenia gruntów we wsi Lipnica Wielka. Scalenie to rozpoczęło się w latach osiemdziesiątych XX wieku i w praktyce zostało zakończone dopiero w 2010 roku. Założono wtedy nową ewi-dencję gruntów oraz uaktualniono informacje o właścicielach gruntów zawarte w księgach wieczystych. Obszar scalenia charakteryzował się bardzo dużą po-wierzchnią opracowania oraz dużą liczbą działek, która w starym stanie wynosiła ponad 49 tysięcy. Liczba uczestników postępowania przekraczała dwa tysiące. W wyniku scalenia poprawiły się wszystkie istotne parametry rozłogu grun-tów gospodarstw. Dotyczy to zarówno znacznego zmniejszenia przeciętnej liczby działek w gospodarstwach, powiększenia ich powierzchni oraz likwidacji obszarów, które nie posiadały dostępu do drogi publicznej. W chwili obecnej najważniejszym problemem na obszarze wsi Lipnica Wielka jest pozyskanie środków finansowych na realizację wszystkich przewidzianych w projekcie dróg dojazdowych do zaprojektowanych działek.

The excessive fragmentation of agricultural lands is one of the major barrier of their rational use within large part of Poland. In particular, this problem concerns the southern-eastern regions of the country. Comprehensive tool for improving the spatial structure of land in the territories of whole villages is land consolidation process. Yet, its widespread use is limited by high costs and long duration of the procedure. This article presents an attempt of assessment of changes in the spatial structure of land, being the result of land consolidation process accomplished in Lipnica Wielka village. The process started in the eighties of the twentieth century and in practice was completed just in 2010, when new cadastral was implemented and land register information was updated. The land consolidation of Lipnica Wielka village was characterized by a very large area of development and the big number of parcels, which in 1986 was over 49,000. Number of participants in the proceedings exceeded two thousands. As a result of land consolidation, all relevant land structure parameters of the farms were improved. This applies to both a significant reduction in the average number of plots on farms, increasing their areas and elimination of areas that do not have access to public road. Currently, the most important problem in Lipnica Wielka village is gaining funds for project of access roads to all designed plots.