O kartografowaniu faktów etnolingwistycznych

Nawiązując do tradycji przedstawiania metodą kartograficzną danych językowych, kulturowych i tekstowych, autorka stawia pytanie, czy sennik jako gatunek polskiego folkloru jest zróżnicowany geograficznie, tzn. czy objaśnienia (wykładnie) obrazów sennych mają na terenie Polski stałe zasięgi regionalne. Mapowaniu poddaje się wykładnie (tj. uogólnione komponenty semantyczne i strukturalne) dotyczące pięciu obrazów sennych: ognia, koni, wszy, jajek i Matki Boskiej. Opracowane próbne mapy, oparte na danych z 71 punktów, pozwoliły na sformułowanie wstępnych wniosków na temat geografii sennika: (1) objaśnienia snów nie mają wyraźnie zróżnicowanej geografii, co oznacza, że na całym terytorium etnicznym wykładnie osiągnęły wysoki stopień stabilizacji; (2) dla niektórych wykładni możliwe jest jednak wyznaczenie zasięgów ich występowania (np. dla snu o ogniu jako zapowiedzi ‘słońca, pogody’).

Because cartographic methods are utilized to represent linguistic, cultural and textual data, a question is asked whether the folk genre of descriptions of dreams is geographically diversified, i.e. whether or not the explications of dreams have stable regional boundaries in Poland. Cartographic mapping is performed on explications (i.e. generalized semantic and structural components) concerning five dream images: fire, horses, lice, eggs and Virgin Mary. Tentative results, based on data from seventy one places, suggest that (1) explications of dreams do not exhibit clear geographical diversification, which means that they have achieved a high degree of stabilization over the whole ethnic territory; and (2) the geographical range of certain explications, e.g. fire being a prediction of sunny weather, can nevertheless be delimited.