Jednoczesne obniżenie i podwyższenie kapitału zakładowego – przyczyny i skutki

Share capital is the basis of corporation. It can be increased in the time of development and decreased in the time of activity contracting. But the simultaneous decrease and increase of the share capital serves different aims and allows to meet different needs. The aim of this paper is to identify the reasons and the results of simultaneous decrease and increase of the share capital. The sample contains 20 companies. The analysis covers the period 2010–2014. The most common ways of simultaneous decrease and increase of share capital are the following: a) the decrease in the face value of the share and issuance new shares and b) redemption of shares and issuance new shares. These ways allow to allocate the resources among the companies in the capital group, allow to change the ownership structure initiated by both owners and company, and allow to improve the financial standing of the company at the expense of the shareholders. Because the simultaneous decrease and increase of the share capital includes different results for the company (capital structure and the pool of assets) and for the shareholders (the pool of shares and the stake in the company), it is a flexible tool of achieving aims at the specific moments of running the corporation. 

Kapitał zakładowy jest elementem kapitałów własnych przedsiębiorstwa. Odgrywa on istotną rolę w finansowaniu majątku oraz wypełnia szereg innych funkcji mających znaczenie zarówno dla samego przedsiębiorstwa, jak i dla współpracujących z nim podmiotów oraz właścicieli. W literaturze przedmiotu powszechnie przyjmuje się, że kapitał zakładowy powinien być podwyższany w sytuacji intensywnego wzrostu przedsiębiorstwa, natomiast obniżany w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo ogranicza swój zakres działania i majątku. Zaobserwowane przypadki jednoczesnego obniżenia i podwyższenia kapitału zakładowego nie mieszczą się jednak w tak ujętych potrzebach zmiany poziomu kapitału zakładowego. Jednoczesne obniżenie i podwyższenie kapitału wydaje się być nieuzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia, szczególnie gdy kapitał jest obniżany i podwyższany o taką samą kwotę, a dodatkowo należy ponieść koszty przeprowadzenia procedury obniżenia i podwyższenia kapitału.Autorka niniejszego opracowania dostrzegła problem badawczy, który można określić jako identyfikację przyczyn oraz skutków jednoczesnego zastosowania obniżenia i podwyższenia kapitału zakładowego. Dla tak określonego celu została sformułowana hipoteza badawcza stwierdzająca, że jednoczesne obniżenie i podwyższenie kapitału zakładowego jest narzędziem realizowanych przez podmioty gospodarcze działań innych niż związane ze zwiększaniem czy zmniejszaniem zakresu działania. Dla potrzeb weryfikacji postawionej hipotezy zastosowano metodę analizy przypadków w latach 2010–2014. W okresie tym zidentyfikowano 20 przypadków jednoczesnego podwyższenia i obniżenia kapitału zakładowego.