Rola szkoły w procesie konstruowania przez dziecko roli czwartoklasisty

Taking the role of the student of secondary education is connected with the necessity to learn new behaviors because existing and well mastered behaviors are ineffective. It initiates psychosocial changes. Adaptation to the role may be a form of development. However, it may cause difficulties when a student is experiencing only the external pressures and does not have appropriate resources and does not receive social support. The text shows the nature and importance of social support for students building the role on the secondary level. Additionally, it focuses on teachers’ tasks.

Proces wchodzenia ucznia w rolę czwartoklasisty wiąże się z koniecznością opanowania nowego repertuaru zachowań, które stanowią odpowiedź na zmiany zachodzące w przestrzeni codzienności szkolnej. Dobrze opanowany system zachowań trzecioklasisty nie sprawdza się w rzeczywistości edukacji przedmiotowej. To pociąga za sobą konieczność zmian na poziomie intrapsychicznym i interpsychicznym. Adaptacja zatem przez wchodzenie w rolę może stać się formą rozwoju ucznia, zwłaszcza wtedy, gdy opiera się na inicjowaniu zmian rozwojowych. Jednocześnie jednak niesie także ryzyko niekorzystnych zmian, gdy uczeń doświadcza jedynie silnej presji zewnętrznej, a przy tym nie dysponuje odpowiednimi zasobami, doświadcza deprywacji ważnych dla niego potrzeb i nie może liczyć na adekwatne wsparcie społeczne. Wówczas adaptacja do roli może przybierać nawet formy patologiczne. W tekście tym podjęto rozważania dotyczące istoty i znaczenia wsparcia społecznego udzielanego przez szkołę uczniom podejmującym rolę czwartoklasisty, skupiając się głównie na zadaniach nauczycieli.