Tendencje zmian termicznych okresów rolniczych w rejonie Bydgoszczy

Badania wykonano w celu oceny kierunku, zakresu i stopnia istotności zmian wskaźników charakteryzujących termiczne okresy rolnicze w rejonie Bydgoszczy. W badaniach wykorzystano wyniki pomiarów temperatury powietrza, prowadzonych w sposób standardowy, w Stacji Badawczej Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii UTP Bydgoszcz w Mochełku, położonej około 20 km od Bydgoszczy. Badaniami objęto 30-letni okres normalny 1981-2010. Uwzględniono następujące termiczne okresy rolnicze: gospodarczy, wegetacyjny, aktywnego wzrostu roślin, dojrzewania oraz zimowego spoczynku roślin. W wyniku przeprowadzonych badań nie stwierdzono istotnych trendów zmian wszystkich 15 badanych wskaźników charakteryzujących termiczne okresy rolnicze rejonu Bydgoszczy wraz z upływem lat od 1981 do 2010 roku. W niektórych przypadkach (5 na analizowanych 15) stwierdzono natomiast poszerzenie ich zmienności czasowej w latach 1996-2010, w stosunku do poprzedniego okresu 15-letniego 1981-1995, które ewentualnie można traktować, jako symptom obserwowanych zmian klimatycznych. Średnie wieloletnie w okresie 1981-2010 wartości badanych wskaźników termicznych okresów rolniczych są zgodne z normatywnymi dla rejonu Bydgoszczy, podawanymi w publikacjach charakteryzujących klimat i agroklimat Polski, co świadczy o reprezentatywności punktu pomiarowego w Mochełku. Badania potwierdziły bardzo dużą niestabilność czasową termicznych okresów rolniczych w rejonie Bydgoszczy, charakterystyczną dla umiarkowanego i przejściowego klimatu Polski.

The research was performed to assess the direction, scope and significance of changes of thermal indices in agricultural seasons in the region of Bydgoszcz. Measurements of air temperature were carried out in a standard way, at the’ Mochełek’ Research Centre of the Faculty of Agriculture and Biotechnology UTP Bydgoszcz, located about 20 km from Bydgoszcz. The study included the normal period of years 1981-2010. The following agricultural seasons were taken into consideration: farming, growing, intensive plant growth, plant maturity and plant dormancy. The results of the research showed no significant trends among all 15 indicators characterizing the thermal agricultural seasons in the vicinity of Bydgoszcz over the years 1981- 2010. In some cases (5 of the 15) was confirmed a broadening of their temporal variability in the years 1996-2010, compared to the previous 15-year period 1981-1995. This may possibly be regarded as a symptom of the observed climate change. Long-term average values of the thermal indices in agricultural seasons examined during the period 1981-2010 were consistent with normative values for the region of Bydgoszcz quoted in publications, which characterize the Polish climate and agroclimate. It confirms the representativeness of the measurement point in Mochełek. The research confirmed a very high temporal instability of the thermal agricultural seasons in the region of Bydgoszcz which is characteristic for the moderate and transitory climate in Poland.