Walory moralne w działalności pedagogicznej

The present article deals with the problem of morality, especially in pedagogical activity. It has been determined that moral values occupy the central place in the system of professional orientation of the teacher. They contain the inner impulse of the spiritual motivation of the teacher and are manifested in relations with other people. The main tools of the moral consciousness of a teacher are his/her conscience, which matures in the process of self-development and represents a sense of responsibility to people and the world; and a sense of justice since teachers should objectively treat students. Pedagogical values are a guide and stimulus for the social and professional activity of the teacher, they are humanistic in nature and essence since they empower a wide range of all spiritual values of society. Moral authority of the teacher is a moral status in the collective of students and employees, with the help of which the teacher regulates the behavior of pupils, positively influences their worldview. It has been determined that the spirituality of the teacher is manifested in: mastering the cultural wealth accumulated by mankind; emotional-sensual manifestation of his/her personality; the culture of pedagogical communication and pedagogical tact. The teacher can realize own activity: as a subject specialist, reaching the depth of knowledge in the field of specific disciplines; as a methodologist, demonstrating creativity and originality in methodological decisions; as a researcher, comprehending and rethinking scientific concepts. Morality of pedagogical activity determines moral consciousness, moral views, moral relations, moral activity of the teacher. It has been concluded that the essence of morality as a socio-spiritual education is that it permeates the spiritual sphere, where it is affirmed as a set of standards, ideal patterns of behavior that form the code of due, morally positive behavior and the social sphere, where moral norms and principles receive their practical embodiment in the relationships and activities of people.

W artykule jest rozpatrywany problem moralności w działalności pedagogicznej. Ustalono, że walory moralne zajmują centralne miejsce w systemie poradnictwa pedagogicznego. Zawierają one wewnętrzny impuls motywacji duchowej pedagoga i występują w relacjach z otaczającymi ludźmi. Głównym narzędziem świadomości moralnej pedagoga jest jego sumienie, które kształtuje się w trakcie samopoznania i jest poczuciem odpowiedzialności przed ludźmi i światem; to poczucie sprawiedliwości, ponieważ pedagodzy powinni obiektywnie traktować uczniów. Walory pedagogiczne są bodźcem do prowadzenia społecznej i zawodowej działalności pedagoga, są humanistyczne w swej istocie, ponieważ skupiają szeroką gamę wszystkich duchowych walorów społeczeństwa. Moralny autorytet pedagoga ma moralny status wśród grupy uczniów i kolegów z pracy – za jego pomocą nauczyciel reguluje zachowanie wychowanków, oddziałuje na ich światopogląd. Podkreśla się, iż duchowość pedagoga ujawnia się w: posiadaniu bogactw kulturowych, które ludzkość zgromadziła; emocjonalnym i zmysłowym wyrażeniu jego osobowości; kulturze pedagogicznego komunikowania się i takcie pedagogicznym. Pedagog może zrealizować swój potencjał jako: fachowiec z przedmiotu, osiągając przy tym głębię wiedzy z konkretnych dyscyplin; metodyk, wykazując swój twórczy potencjał i nieprzeciętność przy podejmowaniu decyzji metodycznych; badacz, pojmując i analizując koncepcje naukowe. Moralność działalności pedagogicznej determinuje moralną świadomość, moralne wizje, moralne relacje, moralną działalność pedagoga. Można założyć, że istota moralności jako zjawiska społeczno-duchowego polega na tym, że ogarnia ona branżę duchową, gdzie ustala się ją jako zestaw standardów, idealnych wzorców zachowania, które stanowią kodeks stosownego, moralnie pozytywnego zachowania, a także branżę społeczną, gdzie moralne normy i zasady ujawniają się w relacjach i działalności ludzi.