Wartości „mieć”, „być” wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych

In the world of continual social and economic changes, morality crisis, consumptionism, the contrast between “to be” and “to have” attitudes is manifesting itself. The aim of this study was to reveal what values are preferred by secondary school students. Results of the research, obtained with the Scale of “to be” and “to have” Attitudes by Bronisław Grulkowski, show that ¾ of students participating in this study identifies with the attitude on a border of those groups. It means that gaining pleasure, collecting material goods, life and financial stabilisation, conformity are as important for the respondents as friendship, solidarity with others, giving help to people in need, self-improvement, developing one’s interests or broadening one’s knowledge. Received results provided a foundation for indications for the educational practice in the realm of enrichment and development of attitudes recognising the primacy of human spiritual values.

W świecie nieustannych przemian społecznych, ekonomicznych, kryzysu moralnego, konsumpcyjnego stylu życia, coraz wyraźniej uwidacznia się kontrast między postawami „być” i „mieć”. Celem opracowania jest ukazanie, jakie wartości preferują uczniowie szkół ponadgimnazjalnych. Wyniki badań uzyskane na podstawie Skali Postaw Mieć i Być ks. Bronisława Grulkowskiego wskazały, że ¾ z 600 przebadanych uczniów identyfikuje się z postawą z pogranicza obu tych grup. Oznacza to, że dążenie do przyjemności, posiadania dóbr materialnych, stabilizacji życiowej, finansowej, konformizmu, jest tak samo ważne dla respondentów, jak przyjaźń, solidarność z innymi ludźmi, niesienie pomocy potrzebującym, samodoskonalenie, rozwijanie zainteresowań czy pogłębianie wiedzy. Otrzymane wyniki stały się podstawą do sformułowania wskazań dla praktyki wychowawczej w zakresie ubogacania i rozwijania postaw uznających prymat wartości duchowych człowieka.