Inwektywa Walerija Briusowa lat 1900–1922

Aleksandra Krakowia Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polan prz.rus@o2.pl INWEKTYWA WALERIJA BRIUSOWA LAT 1900–1922 S t r e s z c z e n i e Autorka artykułu rozpatruje dziewięć wierszy Walerija Briusowa i stawia pytanie o ich przynależność gatunkową. Zdaniem autorki są to przykłady inwektywy jako odrębnego gatunku lirycznego. W artykule zostały omówione cechy gatunkowe inwektywy: oskarżenie (potępienie, wyrzut), obecność spersonifikowanego adresata, specyficzna struktura semantyczna, składająca się z trzech komponentów (oskarżenie –– dowód –– groźba odwetu), swoisty dla tego gatunku „obraz świata”. Dokonana w artykule analiza wierszy Briusowa potwierdza ich przynależność do tego gatunku lirycznego. Jednocześnie autorka podejmuje próbę typologii inwektyw Briusowa, wśród których obecne są zarówno „modelowe” wzorce gatunku, jak i przykłady współdziałania inwektywy i ody, inwektywy i dytyrambu etc. INVECTIVES BY VALERY BRIUSOV IN 1900–1922 S u m m a r y The author analyses nine pieces of Valery Briusov’s poetry and raises a question about their genre. In opinion of the author, they all are the samples of invective as a lyrical genre. The author lists and exemplifies some characteristics of invective in order to prove it’s a genre: accusation (condemnation, reproach), personified addressee, specific semantic structure of three elements (prosecution - proof - the threat of retaliation), world model. Analysis of Briusov’s invectives proves that they do belong to invective as a distinct genre of lyric. The attempt of building some typology within this group of nine invectives was made; there are vivid samples of the genre with all specific characteristics, but also some examples of interaction of invective with ode, invective with dithyramb etc.