Rosja i Rosjanie w czasopiśmie „Zeszyty Literackie” w okresie emigracyjnym (przegląd)

Piotr Fast Uniwersytet Śląski, Katowice, Poland piotr.fast@gmail.com   ROSJA I ROSJANIE W POLSKIM CZASOPIŚMIE „ZESZYTY LITERACKIE” W OKRESIE EMIGRACYJNYM (PRZEGLĄD) Streszczenie Analiza materiałów związanych z Rosją i rosyjskimi pisarzami publikowanych w „Zeszytach Literackich” przed polską transformacją ustrojową (od roku 1982 do 1989), kiedy to autorami tłumaczonych utworów i bohaterami omówień byli głównie rosyjscy „klasycy XX wieku” (Achmatowa, Cwietajewa; Mandelsztam, Pasternak, Brodski, Nabokow, Sołżenicyn), doprowadza do ambiwalentnej oceny czasopisma. Było ono bowiem związane wyłącznie z propagowaniem niezwykle klasycznego, wręcz hieratycznego kręgu wartości estetycznych i ideowych, nie odzwierciedlało natomiast żadnych nowych i nowoczesnych tendencji w literaturze rosyjskiej. Równocześnie jednak skutecznie udostępniało polskiemu czytelnikowi wielu nieobecnych w szerokiej czytelniczej świadomości pisarzy i ich utwory. RUSSIA AND RUSSIANS IN THE POLISH MAGAZINE „ZESZYTY LITERACKIE” IN THE EMIGRATION PERIOD (OVERVIEW) Summary An analysis of materials related to Russia and Russian writers published in “Zeszyty Literackie” („Literary Letters”) before the Polish political transformation (between 1982 and 1989), which covered primarily the Russian 20th century classics (Akhmatova, Tsvetaeva, Mandelshtam, Pasternak, Brodsky, Nabokov, Solzhenitsyn), leads to an ambivalent assessment of the magazine.  Its exclusive focus was the promotion of an extremely classical sphere of aesthetic and ideological values, without reflecting any of the new and modern tendencies in Russian literature. However, at the same time it was effective at making available to the Polish reader many of the authors and works that were not known by the general population of readers