O religijnej duchowości w okresie antyreligijnej odwilży

O RELIGIJNEJ DUCHOWOŚCI W OKRESIE ANTYRELIGIJNEJ ODWILŻY Streszczenie W okresie odwilży system totalitarny nieco osłabił swój ucisk, ustały przerażające procesy sądowe, rozpoczęło się amnestionowanie osób represjonowanych z powodów politycznych, doszło do względnej demokratyzacji życia społeczno-politycznego, umożliwiono nieco więcej swobody w działalności twórczej, rozszerzono nieco sferę wolności słowa itp. Jednak wszystko to, co w jakikolwiek sposób dotyczyło życia religijnego: sytuacja ludzi wierzących, działalność Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej nie tylko się nie zmieniła, lecz - na odwrót - w porównaniu z poprzednim dziesięcioleciem uległa znacznemu pogorszeniu. W tym czasie natomiast, zgodnie ze świadectwem o. Aleksandra Mienia, Siergieja Awierincewa, i wielu pisarzy lat sześćdziesiątych, którzy pozostawili wspomnienia z tego okresu, właśnie po wojnie pojawiła się fala zainteresowania życiem religijnym i historycznej tradycji duchowości, które dla wielu rosyjskich prozaików i poetów (Pasternak, Achmatowa, Szałamow, Brodski, Tarkowski, Zabołocki, przedstawiciele wczesnego undergroundu i in.) stały się propozycją alternatywną wobec oficjalnej ideologii. RELIGIOUS SPIRITUALITY IN THE PERIOD OF ANTI-RELIGIOUS THAW Summary In the period of the thaw the totalitarian system lessened its pressure. Terrifying lawsuits stopped, people victimized on the political grounds were granted amnesty, the comparative democracy of social and political life was achieved, a little more artistic independence was given together with the freedom of speech etc. However, everything that concerned religious life in any way: the situation of the believers and the activity of Russian Orthodox Church, not only had not changed but, on the contrary, it worsened significantly in comparison with the previous decade. In that time, according to the testimony of Father Alexander Men, Sergey Averincev and many writers of the sixties, who left memories from that period, precisely after the war the wave of interest of religious life and spiritual historical tradition has appeared. For many Russian poets and prose writers (Pasternak, Akhmatova, Shalamov, Brodsky, Tarkovsky, Zabolotsky representatives of early underground etc.) these became an alternative for official ideology.