Działania rolno-środowiskowe na rzecz obszarów Natura 2000 w krajach UE

Obszary Natura 2000 obejmują ok. 21,5 tys. specjalnych obszarów ochrony siedlisk (12,8% terytorium UE) oraz ok. 4,8 tys. obszarów specjalnej ochrony ptaków (10% powierzchni). Program rolno-środowiskowy w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013, obejmujący 9 pakietów, służy poprawie środowiska przyrodniczego i ma istotne znaczenie dla realizacji celów sieci Natura 2000. Dla przykładu w Austrii w ramach ochrony krajobrazu kulturowego rzeki Lafnitz, realizowany jest program rolno- środowiskowy (ekstensywna gospodarka łąkowa) służący zachowaniu naturalnych walorów tego cieku i terenów nadrzecznych. We Francji na obszarze Parku Natury Brenne wprowadzono tzw. kontrakty zrównoważonego rolnictwa obejmujące ekstensywny wypas zwierząt, łowiectwo, hodowlę ryb itp. W Hiszpanii przykładem służących ochronie cennych ekosystemów jest projekt Zintegrowanego zarządzania w rolnictwie wokół mokradeł położonych w południowej części Andaluzji (redukcja zabiegów agrotechnicznych, zakaz wypalania chwastów itp.). W Polsce, obecne programy rolno-środowiskowe, których realizacja obejmuje okres 2007–2013 opierają się na zasadzie dobrej praktyki rolniczej – przyjaznej dla środowiska. Na małej wyspie Stora Karlsö koło Gotlandii (Szwecja) wdrażany jest program restytucji otwartego krajobrazu użytków zielonych, przy redukcji zakrzewień jałowca i usuwaniu roślin egzotycznych – oparty na zrównoważonej gospodarce kośno-wypasowej (owce). Dobrym przykładem programu rolno-środowiskowego jest Halkyn Mountain (Wlk. Brytania), w których racjonalnie połączono zalety użytkowania zasobów naturalnych (wapień) z dziedzictwem przyrodniczym obszaru (edukacja ekologiczna, określenie zasad wypasu owiec, pomoc dla biznesu). Programy rolno-środowiskowe w UE starają się skutecznie godzić ochronę różnorodności biologicznej z nieskrępowanym rozwojem społeczno-gospodarczym.

Natura 2000 areas embrace approx. 21.5 thousand special habitat protection areas (12.8% of the EU territory) and approx. 4.8 thousand special bird protection areas (10% of the EU territory). Polish National Agri-environmental Scheme with its 9 work packages, part of the Rural Development Policy for the years 2007–2013, helps to improve Polish natural environment and constitutes a significant contribution to the realisation of Natura 2000 goals. For example, an agri-environmental scheme realised in Austria as part of the activities for the protection of the Lafnitz River cultural landscape (extensive meadow management) helps to safeguard natural assets of this river and riparian areas. Brenne regional national park in France introduced so-called sustainable agriculture contracts involving extensive grazing, hunting, fish farming, etc. An integrated agriculture management project for marshy areas situated in the southern part of Andalusia (reduction of agrotechnical measures, ban on weed abatement burning) is a Spanish example of activities for the protection of valuable ecosystems. In Poland, current agri-environmental schemes realised for the years 2007–2013 are based upon the principle of good and environment-friendly agricultural policies. A small island Stora Karlsö next to Gotland (Sweden) is implementing a restoration programme for its grassland open landcape: the reduction of juniper bushes and exotic plants is based upon the principle of sustainable grazing and mowing economy. Halkyn Mountain in Great Britain is yet another good example of an agrienvironmental scheme which combines the advantages of natural resource exploration (limestone) with the natural heritage of the region (ecological education, definition of sheep grazing principles, assistance for entrepreneurs). EU agri-environmental schemes attempt at a successful combination of ecological diversity protection with unrestricted social and economic development.