Problem konfesyjnego nauczania religii w Niemczech

From the point of view of religious upbringing the issue of confessionality is very significant. According to the General Directory for Catechesis: “The confessional character of religious instruction in schools, in its various focuses, given by the Church in different countries is an indispensable guarantee offered to families and students who choose such teaching”. At present few Germans are interested in the problem of confessional differences between Christians though many of them identify themselves with Christianity, its customs, or commandments. Religious upbringing is based on confessionality and specific reference to the community of believers, both in the personal (a testimony of the teacher of faith) and material sense (transmission of confessionally determined contents). It not so obvious for everyone. Some think that in the pluralistically oriented “school for everyone” confessional division cannot be present. Contemporarily, speaking about confessionality of those classes frequently faces the accusation of non-tolerance or returning to “Church indoctrination” on the ground of the public system of education. Superficially understood ecumenism frequently connected to religious ignorance, subjectivism, and relativism lead to the decline of the sense of confessional distinctiveness and indifference to crucial confessional dissimilarities. The article reminds us significant questions related to the dilemma of confessionality of the school teaching of religion in Germany and therefore understanding of the word “confessionality” and its historical, legal, and practical references. It is worth reminding that there is no general (non-confessional) Christianity and confessional upbringing is consistent with the rights entitled to both families and children.

Z punktu widzenia wychowania religijnego zagadnienie konfesyjności jest bardzo istotne. Według Dyrektorium ogólnego o katechizacji: „Charakter wyznaniowy nauczania religii w szkole, prowadzonego przez Kościół zgodnie ze sposobami i formami ustalonymi w poszczególnych krajach, jest więc nieodzowną gwarancją daną rodzinom i uczniom, którzy wybierają takie nauczanie”. Współcześnie niewielu Niemców zajmuje problem różnic wyznaniowych pomiędzy chrześcijanami, choć ciągle wielu identyfikuje się z chrześcijaństwem, z jego zwyczajami czy przykazaniami. Wychowanie religijne opiera się na konfesyjności, na konkretnym odniesieniu do wspólnoty wierzących, zarówno w znaczeniu osobowym (świadectwo nauczyciela wiary), jak i materialnym (przekaz konfesyjnie określonych treści). Nie dla wszystkich jest to takie oczywiste. Niektórzy uważają, że w pluralistycznie zorientowanej „szkole dla wszystkich” nie może mieć miejsca podział wyznaniowy. Mówienie współcześnie o konfesyjności tych zajęć spotyka się często z zarzutem nietolerancji czy też powrotu do „kościelnej indoktrynacji” na gruncie powszechnego systemu edukacji. Płytko rozumiany ekumenizm połączony często z religijną ignorancją, subiektywizmem i relatywizmem prowadzą do zaniku poczucia odrębności wyznaniowej, do zobojętnienia wobec istotnych różnic wyznaniowych. W artykule zostały przypomniane istotne kwestie związane z dylematem konfesyjności szkolnego nauczania religii w Niemczech, a więc rozumienie słowa „konfesyjność” oraz jego historyczne, prawne i praktyczne odniesienia. Warto przypominać, że nie ma chrześcijaństwa ogólnego (akonfesyjnego), a wychowanie konfesyjne jest zgodne z prawami przysługującymi zarówno rodzicom, jak i dzieciom.