Konstrukcje porównawcze z komponentem animalistycznym w kilku krótkich utworach prozatorskich Adolfa Dygasińskiego

W artykule omówionych zostało 35 konstrukcji porównawczych zawierających nazwę zwierzęcia, użytych przez Adolfa Dygasińskiego w jego krótkich utworach prozatorskich. Podjęto również próbę ustalenia, w jakim stopniu zastosowanie przez autora w porównaniach nazw zwierząt wypływa z jego specyficznego, nacechowanego uczuciowo stosunku do nich, a w jakim jest tylko i wyłącznie wynikiem tendencji naturalistycznych. Przedstawiono strukturę komparacji; wyróżniono porównania proste, rozbudowane oraz spiętrzone. Zbadano również, w której części porównania występuje nazwa zwierzęcia; wyodrębniono trzy grupy: 1) zwierzę jest przedmiotem porównania; 2) zwierzę jest obiektem porównywanym; 3) zwierzę jest przedmiotem i obiektem porównania. Starano się również przedstawić miejsce tego typu porównań w twórczości innych pisarzy pozytywizmu: Bolesława Prusa, Henryka Sienkiewicza oraz Elizy Orzeszkowej.

The article describes 35 comparisons with animal names used by Adolf Dygasiński. It also attempts to assess whether Dygasiński used these comparisons in relation to his emotional attitude towards animals or merely from his naturalistic tendencies. The identified comparisons are divided into simple and two types of complex. The article also analyzes the allocation of animal names in comparison structure and divides them into three groups:1) the animal is the subject of comparison, 2) the animal is the object of comparison, 3) the animal is both the subject and object of comparison comparisons are divided into simple, two types of complex. The article also analyzes the allocation comparisons with animal names in works of other positivist authors (Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz and Eliza Orzeszkowa).