O stylizacji gwarowej dyskusyjnie (na materiale wybranych utworów współczesnej prozy polskiej)

The article presents the issue that is associated with the concept of dialectal stylization, as well as the disparities in the interpretation of the phenomenon, which may be found in the literature of the subject. The author conducts a critical discussion about the views of such researchers of the issue as: S. Dubisz, A. Wilkoń, T. Kostkiewiczowa, T. Skubalanka. As the analytical basis, the author acknowledges the stylization theory of M. R. Mayenowa. Not every implementation of the dialectal items to the texts indicates a stylization. The dialectal stylization is realized mainly in the texts of an artistic style, but in the literary works the dialectal units may also be citations or elements of reality of a represented world that function on the basis of a given theme. The author of the article discusses and illustrates the issue of the boundary between the prolific use of a dialectal style with the intention of stylization and the non-stylized use. Furthermore, he discusses the status of the texts that are written in a dialect and the phenomena of hybrid and double-coded texts. The empirical material of the article constitutes the prose works of the youngest generation of the Polish authors, which were published in the last few years. Those involve the novels written by: Maciej Płaza, Ignacy Karpowicz, Wojciech Kuczok, Szczepan Twardoch.

Artykuł przedstawia problemy związane z pojęciem „stylizacji gwarowej” i rozbieżnościami w interpretacji zjawiska, jakie odnajdujemy w literaturze przedmiotu. Autor dokonuje krytycznego omówienia poglądów takich badaczy problematyki, jak S. Dubisz, A. Wilkoń, T. Kostkiewiczowa, T. Skubalanka. Za podstawę analityczną przyjmuje teorię stylizacji M.R. Mayenowej. Nie każde wprowadzenie do tekstu elementów gwary oznacza stylizację. Stylizacja gwarowa realizuje się przede wszystkim w tekstach stylu artystycznego, ale w utworach literackich jednostki gwarowe mogą być też cytatami bądź elementami realiów świata przedstawionego funkcjonującymi na zasadzie motywu. Autor artykułu omawia i ilustruje problem granicy pomiędzy stylotwórczym użyciem gwary z intencją stylizacyjną a użyciem niestylizacyjnym. Omawia status tekstów pisanych gwarą oraz zjawiska tekstów hybrydowych i dwukodowych. Materiał empiryczny artykułu stanowią utwory prozatorskie najmłodszej generacji polskich twórców opublikowane w ostatnich kilku latach, są to powieści Macieja Płazy, Ignacego Karpowicza, Wojciecha Kuczoka, Szczepana Twardocha.