Etos i obyczaj środowiskowy w świetle dokumentacji XIX-wiecznych stowarzyszeń kobiecych

Przedmiotem analiz są dokumenty (protokoły, sprawozdania, statuty) oświatowych stowarzyszeń kobiecych, które powstały pod koniec XIX w. na terenie zaboru austriackiego i pruskiego. Zachowania językowe utrwalone w tekstach odzwierciedlają przestrzeganie wartości fundamentalnych, etosowych, związanych z narodową tradycją funkcjonowania wartości w polskim społeczeństwie (patriotyzm, wolność, religia) oraz wartości wynikających z filozofii epoki (praca dla dobra ogółu). Ujawniają także funkcjonowanie obyczajów środowiskowych, form zachowania przyjętych i aprobowanych w obrębie małych wspólnot komunikatywnych (np. solidarność kobieca, solidarność zawodowa). Pierwsze z nich są przede wszystkim świadectwem przynależności do wspólnoty, drugie – istotnym sposobem jej budowania

The subject of a study is the documents (protocols, reports, statutes) of women’s educational associations, which were established in the late 19th century in Prussian and Austrian Partitions. Linguistic behavior preserved in the texts reflect adherence to fundamental and ethos values related to the functioning of the national tradition of values in the Polish society (patriotism, freedom, religion) and the values resulting from the philosophy of the era (work for the public good). They also reveal the functioning of environmental customs, forms of behavior accepted and approved within small communication communities (eg. feminine solidarity, professional solidarity). The first of these is primarily a testimony of belonging to a community, the second – an important way to build it.