Bezwarunkowy dochód gwarantowany – między ekonomiczną utopią a realizmem

Malejące zaufanie do systemu kapitalistycznego, kryzys demokracji, zmiany demograficzne oraz postępujący rozwój techniczny i technologiczny, a także substytucja pracy kapitałem w warunkach rosnącej konkurencji, sprawiły, iż coraz więcej państw decyduje się na zmianę obieranego kierunku w polityce gospodarczej – z neoliberalnego na bardziej socjaldemokratyczny. Efektem tego jest rosnące zainteresowanie wśród rządzących narzędziami służącymi do zmniejszenia nieustannie rozwijających się nierówności ekonomicznych. Jedne z takich narzędzi to bezwarunkowy dochód gwarantowany. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wybranych koncepcji owego narzędzia, jego historii, potencjalnych szans i zagrożeń z nim związanych, a także możliwości jego wdrożenia do sfery realnej gospodarki na podstawie dotychczas przeprowadzonych programów pilotażowych.

At the time of reduced trust for capitalism system, democratic crisis, demographic changes and progressive technical and technological development, as well as labour substitution for capital, many countries have decided to change the course has taken in economic policy, from neoliberal to more social-democratic. As a result, more and more governments are interested about effective tools used to reduce perpetually developing economic inequalities. One of such a tool is basic income. The aim of this article is to present selected concepts of this tool, his history, potential chances and threats related to it, as well as the possibilities of its implementation in the real economy based on already conducted pilots programs.