Funkcjonowanie systemu podatkowego w świetle teorii kosztów transakcyjnych

Celem artykułu jest próba identyfikacji kosztów transakcyjnych funkcjonowania systemu podatkowego. System podatkowy, który uznawany jest za jeden z najważniejszych elementów gospodarki, generuje liczne, niełatwe do zmierzenia koszty transakcyjne. Ponoszą je państwo oraz podmioty prywatne. Do kosztów transakcyjnych systemu podatkowego zalicza się: koszty efektywności i koszty poboru podatku (koszty operacyjne), które są obciążeniem zarówno dla państwa (koszty administracyjne), jak i dla podatników (koszty dostosowania do przepisów podatkowych). Ich wielkość jest trudna do oszacowania i niekiedy przyjmuje postać niemierzalnej straty dobrobytu. Opracowanie ma charakter przeglądowy. Zostało napisane na podstawie analizy literatury przedmiotu.

The article is of review nature. It was written on the basis of literature in the field of analyzed issues. The purpose of the study is the identification of transaction costs in the tax system. The tax system, which is considered as one of the most important elements of the economy, generates numerous transaction costs which are difficult to measure. These costs are of the state and of private entities. The transaction costs of the tax system include: efficiency costs and tax collection costs (operating costs) which are a burden both for the state (administrative costs) and for taxpayers (tax compliance costs). Their size is difficult to estimate and sometimes takes the form of an immeasurable loss of well-being.