Ład ekonomiczny doby globalizacji– w stronę konstruktywnej krytyki

Globalizacyjne procesy zachodzące w gospodarce światowej ujawniły zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki w sferze gospodarczej, politycznej, społecznej i kulturowej. Neoliberalny nurt w teorii ekonomii, stanowiący podbudowę globalizacji, zawiera sprzeczności, które są konfliktogenne i przyczyniają się do narastania niezadowolenia w wielu społeczeństwach, zwłaszcza w krajach o niższym poziomie rozwoju. Zidentyfikowanie tych sprzeczności może być punktem wyjścia do poszukiwań nowego paradygmatu w ekonomii, który mógłby nadać inną jakość rozwojowi współczesnych społeczeństw. Wydaje się, że świeże i krytyczne oceny zjawisk globalizacyjnych mogą powstać tylko na gruncie nowej teoretycznej perspektywy – perspektywy wykraczającej poza wymiar ekonomiczny, poszerzonej o ogląd z pozycji nauk socjologicznych, nauk politycznych, psychologii i etyki. Artykuł podejmuje próbę takiego szerszego spojrzenia i położenia teoretycznych podwalin pod konstruktywną krytykę ładu ekonomicznego panującego w obecnym stadium kapitalizmu.

The globalization processes taking place in world economy have brought both positive and negative effects in a number of key aspects: economic, political, sociological, and cultural. Some perceive that the neoliberal strand in economic thought, providing the theoretical underpinning for globalization, is characterized by contradictions that provoke conflicts and cause dissatisfaction in many societies, notably in less developed countries. Having identified these contradictions, we might be able to propose a new paradigm of economic thought in the hope of giving a different quality to the development of modern societies. It seems that new and critically fruitful insights into globalization can only arise from a new theoretical perspective that transcends economics as such and incorporates sociological, political, psychological and ethical outlooks. The paper sets out to provide such a broader outlook in exploring globalization issues and to lay foundations for a constructive criticism of the capitalism of today.