Transformacja paradygmatu kreowania płynności przez banki

Klasyczna teoria pośrednictwa finansowego wskazuje na zasadnicze funkcje depozytów banków jako „puli płynności”, które służą finansowaniu niepłynnych aktywów [Diamond, Dybvig 1983; Bryant 1980]. W ramach tej koncepcji funkcją banków jest zapewnienie podmiotom gospodarczym zabezpieczenia płynności, a tym samym niwelowanie ryzyka utraty ciągłości finansowania projektów inwestycyjnych przy nieuwarunkowanej płynności depozytów. W istocie proces udzielania przez bank długoterminowych kredytów sfinansowanych krótkoterminowymi depozytami w powszechnie obowiązującym systemie rezerwy cząstkowej silnie oddziałuje na zmienność stanu płynności w banku i wymaga stałego dostępu do alternatywnych źródeł refinansowania aktywów po stronie pasywnej bilansu w sytuacji niskich rezerw płynnościowych [Brunnermeier, Pedersen 2009]. Celem artykułu jest wyjaśnienie, w jaki sposób we współczesnym sektorze bankowym dochodzi do transformacji paradygmatu płynności z tradycyjnego modelu depozytowego na rzecz modelu płynności rynkowej. Efektem tych procesów jest erozja tradycyjnie silnych zależności bilansowych pomiędzy pasywami i aktywami na rzecz transformacji aktywów bankowych z wykorzystaniem pozabilansowych instrumentów finansowych kreowanych i dystrybuowanych na rynkach finansowych przez podmioty niebankowe.

The classical theory of financial intermediation emphasizes the essential function of bank deposits in terms of “pool of liquidity”. As the consequence, deposits are used to create illiquid assets, enabling bank to provide unconditioned liquidity to finance investments. However, granting long-term loans on the basis of short-term deposits has a strong impact on the bank’s liquidity tensions and requires from bank to obtain the constant access to alternative refinancing. The shortages of bank deposit limit credit expansion while the demand for debt is still rising in modern economy. The aim of the paper is to analyze the bank’s liquidity mechanisms to give the evidence that nowadays, banks are under pressure to transform the liquidity paradigm. The effect of this process is the erosion of traditionally strong balance relationships between liabilities and assets for creating liquidity by transforming only banking assets using off-balance financial instruments.