Spójność terytorialna gmin w Polsce pod względem rozwoju demograficznego oraz społeczno-ekonomicznego w latach 2005-2015 w ujęciu miar autokorelacji przestrzennej

Spójność terytorialna odnosi się do zintegrowanego zarządzania przestrzenią, łagodzącego i zapobiegającego jej polaryzacji. Celem analizy była delimitacja zjawiska spójności terytorialnej pod względem rozwoju demograficznego oraz społeczno-ekonomicznego przy wykorzystaniu statystyki autokorelacji przestrzennej w celu identyfikacji klastrów – skupień gmin o podobnej charakterystyce oraz hot-spots – regionów o wartościach odstających od otoczenia. Badaniem objęto całą populację gmin w Polsce (2478) w latach 2005, 2010 i 2015. Wyniki wskazują na istnienie dodatniej i rosnącej autokorelacji przestrzennej dla miar rozwoju demograficznego i społeczno-gospodarczego w poszczególnych latach. Dla liczebności skupień lokalnych miar statystyki Morana cechami różnicującymi były rodzaj i typ ludnościowy gmin oraz położenie przestrzenne w ujęciu wojewódzkim. Spójność terytorialna, tj. zgodność w przyporządkowaniu do typu skupienia, została zidentyfikowana w niewielkiej części badanych jednostek.

Territorial cohesion refers to integrated space management, mitigating and preventing its polarization. The aim of the analysis was to delimit the phenomenon of territorial cohesion in terms of demographic and socio-economic development using spatial autocorrelation statistics to identify clusters of municipalities with similar characteristics and hot spots ‒ regions with outliers in relation to the environment. The analysis covered the entire population of communes in Poland (2478), in 2005, 2010 and 2015. The results indicate the existence of positive and increasing spatial autocorrelation for the measures of demographic and socio-economic development in particular years. For the number of clusters of local Moran statistics, the differentiating features were the type and population of communes and the spatial location in voivodship. Territorial cohesion, ie. compliance in relation to the type of cluster has been identified in a small part of the surveyed units.