Znaczenie handlu usługami świadczonymi przez osoby fizyczne (GATS-4) w międzynarodowych obrotach usługowych Polski

Celem artykułu jest próba oceny rozmiarów handlu usługami świadczonymi poprzez obecność osób fizycznych (GATS-4) na tle obrotów realizowanych w ramach modeli GATS-1 i GATS-2 w Polsce w latach 2002-2016. Jako miarę handlu w trybie GATS-4 przyjęto wynagrodzenia pracowników ujmowane w bilansie płatniczym w pozycji Dochody pierwotne. Przeprowadzona analiza wskazuje, iż GATS-4 odgrywa marginalną rolę w międzynarodowych obrotach usługami w Polsce. Zaobserwowano ponadto przeciwstawne tendencje zmian udziału omawianego modelu w obrotach usługowych: spadkową w eksporcie i rosnącą po stronie importu. W ich rezultacie przewaga konkurencyjna osiągana w handlu realizowanym w trybie GATS-4 – w całym badanym okresie zdecydowanie wyższa w porównaniu z przewagą uzyskiwaną w wymianie prowadzonej w ramach modeli GATS-1 i GATS-2 – uległa w 2016 r. całkowitej erozji. Ze względu na niedoskonałość zastosowanego w analizie miernika handlu w trybie GATS-4, jakim są wynagrodzenia pracowników, uzyskane wyniki badań należy traktować wyłącznie jako wstępną próbę oszacowania handlu usługami w ramach modelu GATS-4.