MIGRACJE, POLSKA I PROBLEMY Z WIELOKULTUROWOŚCIĄ

Esej ten nawiązuje do klasycznych i dzisiejszych socjologicznych i antropologicznych badań nad wielokulturowością i współczesnych koncepcji rozwijanych w tych dziedzinach. Zagadnienie wielokulturowości pojawia się też w filozofii społecznej, co najmniej od czasów Hegla, ale w szczególności w ciągu ostatnich trzech dekad. Według autora, te zjawiska, które są istotne dla wielokulturowości, niekoniecznie muszą być konsekwencją migracji, wewnątrzkrajowych czy międzynarodowych, na ogół są jednak analizowane właśnie w ramach studiów migracyjnych. Wielokulturowość może być analizowana na co najmniej trzech poziomach: faktograficznym, wartościującym i normatywnym (politycznym). Nie wydaje się, aby możliwe było w demokracjach liberalnych odejście od wielokulturowości faktograficznej. Trwanie demokracji liberalnej nie jest jednak przesądzone.

This essay refers to classical and current sociological and anthropological research on multiculturalism as well as to contemporary concepts developed within these fields. The idea of multiculturalism is also identified in social philosophy – starting from the times of Hegel to the most extensive developments occurring in last three decades. The author believes that the phenomena associated with multiculturalism are not necessarily a consequence of migration, international or otherwise. However, they are usually theorized in this context. Multiculturalism can be analyzed on at least three levels: social facts, social values, and social norms and policies. It seems that the retreat from multiculturalism on the factual level would be very difficult in liberal democracies. However, the future of liberal democracies is debatable.