Rozważania nad dziedzictwem myśli badawczej Jana Dylika w Katedrze Badań Czwartorzędu w latach 1994–2012

Rozważania odniesiono do koncepcji programowej Profesora Jana Dylika, przedstawionej w artykule Rozwój myśli badawczej w łódzkim ośrodku geomorfologicznym, którego przedruk rozpoczyna niniejszy zeszyt. Wybrano cztery tematy (geomorfologia dynamiczna, utwory pokrywowe jako świadectwo morfogenezy peryglacjalnej, kartowanie geologiczne i wykorzystanie map geologicznych do interpretacji paleogeograficznych oraz kartowanie geomorfologiczne i mapy geomorfologiczne w różnej skali), w zakresie których rozważono dowody kontynuacji i negacji idei Jana Dylika. Wykazano, że problematyka dominująca w okresie rozwoju łódzkiej szkoły peryglacjalnej w profilu badawczym Katedry Badań Czwartorzędu stanowiła już tylko jeden spośród realizowanych wątków. Sformułowany w 1958 r. program badawczy był kontynuowany na poziomie jego założeń ogólnych, rozumianych jako badania nad poligenezą rzeźby środkowej Polski. Aktualna pozostaje istota metod badawczych, określana przed laty jako geomorfologia dynamiczna, a obecnie oznaczająca wykorzystywanie coraz szerszego i nowocześniejszego wachlarza metod interdyscyplinarnych. Wyrażono opinię, że rozwój wiedzy nad zmieniającym się i zróżnicowanym przestrzennie środowiskiem morfogenetycznym obszaru jest proporcjonalny do upływu czasu.

Considerations are related to the conception of Professor Jan Dylik, presented in the article Rozwój myśli badawczej w łódzkim ośrodku geomorfologicznym (in Polish with French summary) from 1958, the reprint of which begins this volume. Four problems were selected (dynamic geomorphology, cover deposits as the evidence of periglacial morphogeny, geological mapping and application of geological maps to palaeogeographical interpretations, geomorphologi-cal mapping and geomorphic maps at various scales) for which the evidence of the negation of or the continuation of the J. Dylik’s idea was considered. It has been shown that the leading issues of the Łódź geomorphological school were in the research profile of the Department of Quaternary Research only one of the tasks. Formulated in 1958 a research program was continued at the level of general principles, understood as the study of the polygenesis of central Poland relief. Research methods are still in use and refer to a dynamic geomorphology, but now it denotes the use of an wider and modern range of interdisciplinary methods. Expressed is opinion that the development of knowledge on the changing and diverse environment spatially morphogenetic environment, which is the heritage Professor Jan Dylik idea, is proportional to time.