Korpusowe metody badania logosu i etosu

Celem artykułu jest prezentacja procesu badawczego wykorzystującego lingwistyczne metody korpusowe do wzbogacania fi lozofi cznych teorii logosu (tj. struktur inferencyjnych) i etosu (tj. struktur komunikacyjnych powiązanych z charakterem czy wiarygodnością mówcy). Te dwa typy zjawisk komunikacyjnych przyciągały uwagę fi lozofów od czasów starożytnych, kiedy to Arystoteles, jako jeden z pierwszych, zaproponował sposób rozumienia tych pojęć w swojej Retoryce. Współcześnie problem eksplozji danych, związany z rozwojem nowoczesnych technologii i Internetu, postawił przed fi lozofi ą nowe wyzwanie: możliwość zautomatyzowania procesu przetwarzania dużych zasobów danych i wydobywania informacji dotyczących tego, jakie opinie i argumenty ludzie formułują, oraz tego, kto jest uznawany za wiarygodnego mówcę, wymaga dobrego zrozumienia tego, w jaki sposób ludzie faktycznie konstruują struktury logosu i etosu – nawet jeżeli są to niepoprawne konstrukcje. Stąd też w naszych badaniach stosujemy następującą metodologię: (1) wychodzimy od teorii fi lozofi cznych, (2) następnie wybieramy dziedzinę dyskursu, dla której chcemy zidentyfi kować typowe językowe zachowania związane z logosem i etosem, (3) dane te analizujemy przy użyciu wybranych teorii, (4) na podstawie statystyk i wglądu w naturę danego dyskursu formułujemy nowe twierdzenia dotyczące interesujących nas zjawisk, (5) aby w końcu móc zastosować wyniki tych badań do wspierania automatycznego wydobywania struktur logosu i etosu z dużych zasobów danych języka naturalnego.

The aim of this paper is to discuss research process which employs linguistic methods of corpus analysis in order to better understand dialogue strategies people use. Theories developed in such a way are then suitable to be used for argument mining, i.e. for automated identifi cation and extraction of these strategies from large resources of texts in natural language. The paper considers two types of communication phenomena related to Aristotelian notions of logos (i.e. inferential premise-conclusion structures) and ethos (i.e.communication structures related to the character of the speaker). The goal of the paper is accomplished in four steps. The task of identifying the main problem (Sect. 1) allows us to give an outline of the corpus study method for automated argument mining (Sect. 2). Next, the explication of this method paves the way for discussing two examples of applying the corpus method to analyse logos and ethos, namely controversy and consensus (Sect. 3) and ethotic structures in a dialogue (Sect. 4).